Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WST
WSTĘP
Niniejszeopracowaniemapostaćbardzoosobistejprezentacji,którejzasad-
niczymcelemjestsyntetyczneprzedstawienienajważniejszychproblemówroz-
ważanychprzezsubdyscyplinęokreślanątradycyjniemianemsocjologiiwsioraz
podstawowychperspektywbadawczychwjejobrębie.Najogólniejrzeczbiorąc,
jesttotakasubdyscyplinasocjologii,którawykorzystujekoncepcje,metody
inarzędziabadawczezarównosocjologiiogólnej,jakiinnychsubdyscyplindo
opisuianalizyfunkcjonowaniaorazprzeobrażeńrodzinigospodarstwrolnych
orazspołecznościwiejskich.Dominującadotejporytradycjawprzypadkupod-
ręcznikówzzakresutejsubdyscyplinysocjologicznejpoleganakoncentrowaniu
sięautorówprzedewszystkimnaproblemachwsiirolnictwawswoimspołeczeń-
stwie.Takaperspektywanieominęłatakżesocjologiipolskiej.
Klasycznajuż,rozwiniętawliteraturzepolskiej(choćupowszechnionatakże
wliteraturzeświatowej)koncepcjasformułowanaprzezpolskiegosocjologaBogu-
sławaGałęskiegowpracySocjologiawsi.Pojęciapodstawowe(wydaniepolskie:
Warszawa1966,PWN,wydaniebrytyjskie:ManchesterUniversityPress1972)-
doktórejzresztąwtejpublikacjiparokrotnienawiązuję-wskazujetutajnacztery
zasadniczepoziomyorganizacjiżyciaspołecznegoiczteryrodzajerozgrywają-
cychsięnawsiprocesówspołecznych.Sątomianowicie:a)gospodarstwochłop-
skieorazprocesypionowejipoziomejintegracjiwrolnictwie,b)pracarolnika
iprocesjejprofesjonalizacji,c)rodzinachłopskaorazprocesjejmodernizacji,
d)społecznośćwiejskaiprocesyjejurbanizacji.Propozycjataosadzonazosta-
ławwyraźniepolskiej,historycznejperspektywie,związanejzprzemianamitra-
dycyjnegochłopskiegogospodarstwaichłopskiejwsiwprocesachmodernizacji.
Podobnysposóbujęciaproblemuprezentujetakżeopublikowaneniemaltrzy-
dzieścilatźniejdrugiewydaniepodręcznikaJanaTurowskiegoSocjologiawsi
irolnictwa(Lublin1995,TowarzystwoNaukoweKatolickiegoUniwersytetuLubel-
skiego).TakżeiwtymopracowaniuuwagaAutorakoncentrujesięnatakichza-
gadnieniach,jakewolucjagospodarstwchłopskich,przemianystrukturyagrarnej
wPolsce,przeobrażeniarodzinywiejskiejorazrozmaitychwymiarówżyciaspo-
łecznegowwiejskiejspołecznościlokalnej.Całośćkończąrozważanianatemat
kulturyludnościwiejskiejorazkróciutki(kilkustronicowy)zaledwierozdziałoper-
spektywachintegracjizUniąEuropejską.Wtymwięcsensietakżeitenpodręcz-
nikskoncentrowanyjestprzedewszystkimnazagadnieniachmodernizacjichłop-
skiejwsiichłopskiegorolnictwawPolsce.
Możnazatemprzyjąć,żeobydwiecharakteryzowanewyżejpublikacjestano-
wiąswoistywyrazpewnegookresuwsocjologiipolskiej.Jesttookres,wktórym
zainteresowaniasocjologówwsi(amożnapostawićhipotezę,żenietylkoprzed-
stawicielitejdyscyplinysocjologicznej)koncentrowałysięprzedewszystkimna
7