Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wokółdefinicjiśrodowiska.Rodzajeśrodowisk
Tłemowym,azarazempodstawowympojęciem,doktóregoodwołują
sięsocjologowiewychowania,jestśrodowiskożyciajednostki.Przezlata
termintendoczekałsięwieludefinicji,zktórychkażdaodwołujesiędo
pewnejteoriiwpływówśrodowiskowychijegoelementów.Zewzględuna
charakterniniejszychrozważań,niemożemyprzedstawićwszystkichteorii
środowiska,wartojednakskoncentrowaćsięnapewnych,bardziejpopular-
nychjegodefinicjach.
Socjologowiewswychrozważaniachkoncentrująsięśrodowiskuspołecz-
nymjednostki,zaśśrodowiskowychowawcze,któreinteresujenasnajbardziej,
rozpatrywanejestjakojedenzjegorodzajów.WedługWincławskiego16składa
sięnańsumawarunkówtworzonychprzezżyciezbiorowedlakształtowaniasię
życiajednostek.Stajesięonowspólnymdoświadczeniemiogólnąpodstawą
rozwojuosobowościwieluprzynależnychdozbiorowościjednostekiposiada
cechywyodrębnionejcałości,przyczymcałośćtajestczymświęcejniżsumą
swychczęści.Zjawiskoto,spotykanejedyniewnaukachhumanistycznychze
szczególnymuwzględnieniemdyscyplinspołecznych,wpraktyceoznacza,
żebodźcenietylkosumująsię,aledochodzidowzajemnegoprzenikania
wpływów,interakcjimiędzyjednostkami,czegowynikiemjestcałkiemnowa
jakość.Powyższeujęcierozpatrujeproblemdefinicyjnyśrodowiskawycho-
wawczegozperspektywyjegoistoty,funkcjiicharakteru.
WspomnianywcześniejWincławski,przeciwstawiającpojęciuklasyfikacji
(kompletna,rozłączna)pojęcietypologii(niekompletna,nierozłączna),wyróż-
niaczteryrodzajekryteriów,napodstawiektórychmożnatworzyćtypologię
środowiskwychowawczych:
-
naturalne,społeczne,kulturowe,wychowawcze[przyp.aut.-M.K.]
-kry-
teriumodmiennościbodźców;
-kryminogenne,nnormalne”-kryteriumnormatywne;
-proletariackie,chłopskie,burżuazyjne,inteligenckie-kryteriumklaso-
we;
-wiejskie,małomiasteczkowe,miejskiekryteriumekologiczne(zwaneteż
osadniczymlubterytorialnym)17.
16
W.Wincławski,TypoweśrodowiskawychowawczewspółczesnejPolski,PWN,Warszawa
1976,
s.9-30.
17
Tamże,s.37.
26
