Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
59
IoSofiściiretorzy
oddomu.Amfilochiosbyłzapewnechrześcijaninem,ponieważGrzegorzwDevitasua
(CarmenII1,41=PG37,1341–1342)piszeoswojejmatce,asiostrzeAmfilochiosa,
że:npochodziłazbogobojnejrodzinyisamacelowaławpobożności”(przekł.
A.M.Komornicka).
Literatura:PLREIAmphilochius2;Seeck(1906),s.59(II);Hauser-Meury(1960),Amphilochius1,
ss.29–30;Cribiore(2007),ss.69–70.
PJ
AMFILOCHIOS[2]
(ἈμφlAοχlο;)
oko340/45–oko395/Konstantynopol
Znanygłówniezepitafiów(epit.25–28=Anth.Gr.VIII118–121),Carmen(II,II6=
PG37,1542–1550)ilistów(ep.9,13,22–28,62,63,171,184)GrzegorzazNazjanzu
(zob.I)orazlistówLibaniosa(ep.634,670,671).RównieżBazylizCezarei(zob.I)
wysłałdoniegokilkanaścielistów(ep.150,161,176,188,190,191,199,200,201,
217,218,231–236,248),awjeszczejednym(ep.163)wspomniałAmfilochiosa.Poza
tymAmfilochiospojawiasięwlicznychźródłachdotyczącychKościołaisporówdok-
trynalnych(SokratesHEV8;SozomenHEVII6;TeodoretHEIV10i27,V8i16;
Focjusz,cod.52;itd.),aletenaspektjegodziałalnościtutajnasnieinteresuje.
AmfilochiospochodziłzKappadocji;wedługPLREzNazjanzu,aletonieporozumie-
nie,bowiemjegoojciecAmfilochios(zob.I:Amfilochios1)wywodziłsięzDiocezarei,
którąbłędnieutożsamiasięzNazjanzem.List(ep.161)Bazylegomożesugerować,
żeurodziłsięispędziłdzieciństwowCezareiKappadockiej,jednakchodziwnimraczej
ogólnieopochodzeniezKappadocji.ByłsynemwspomnianegoAmfilochiosaiLiwii,
bratemEufemiosa(zob.I)iTeodozji.JegoojciecbyłbratemNonny,matkiGrzegorza
zNazjanzu(tab.XVII).Amfilochiosprzyszedłnaświatok.340/5r.,ponieważjego
niecomłodszybraturodziłsięzapewnew350r.Pozatymlisty(ep.634,670,671)
Libaniosawskazują,żerazemzbratemuczyłsięwszkoleretorawAntiochiijeszcze
w361r.Libaniosprzyjaźniłsięzjegorodziną,awjednymzlistów(ep.670)wspomina,
żeojciecAmfilochiosabyłjegoszkolnymkolegą(śμὸ;σUμuoLtηtή;).
Amfilochiosposkończeniustudiówpróbowałutrzymywaćsięzretorykiiwyjechał
doKonstantynopola,gdzieprzebywałwlatach362–369.KorespondencjaGrzegorza
zNazjanzudowodzi,żewykonywałzawódadwokata:wliście(ep.9)z362lub363r.
Grzegorzprosigo,abybroniłjegowspółdiakona(σUVδLάκoVo;)Euthaliosaprzednie-
sprawiedliwienałożonyminaniegopodatkami;zok.365r.pochodzilist(ep.13),
wktórymGrzegorzprosi,abyAmfilochiosprzybyłibroniłprzedsądemNikobulosa
Starszego,mężasiostrzenicyGrzegorza,alboprzynajmniejniewystępowałnarzecz
stronyprzeciwnej;między365a369r.Grzegorznapisałlist(ep.22)doSofroniosa,
wpływowegourzędnikawKonstantynopolu(PLREISophronius3),wktórymzwraca
sięopomocwsprawieoskarżeniaAmfilochiosao(przekł.J.Stahr)ncośnieszlachetne-
godlapieniędzy”(tońtoVἄYEVVέ;tLπlάĘELVśπiχlήμlσLV),jakożeoskarżenietobyło
wynikiemzawiści(tὸVuGόVoV).WtejsamejsprawieGrzegorzzwracasiędoKaisariosa
orazTemistiosa(zob.I).Zpierwszegolistu(ep.23)wynika,żeAmfilochioszwiązałsię
zpodejrzanąosobą,anzaślepionyprzyjaźniądoczłowieka,nieprzeczuwałpotwarzy”.
Drugilist(ep.24)zaczynasięodsłów:nKrasomówstwowniebezpieczeństwie!”(AόYoL
tὸκLVδUVEUόμEVoV).Zdajesię,żeAmfilochiosmusiałopuścićKonstantynopolok.369r.
Wlatach370–373przebywałwOzizalawKappadocji,chybawmajątkurodzin-
nym,boGrzegorzprosiłgowczterechżartobliwychlistach(ep.25,26,27,28)oprzy-
słaniewarzyw.Zimą373/4r.zostałwyświęconyprzezBazylegozCezareinabiskupa
Ikonion,cowywołałowielkiżaljegoojca(ep.63);otymwyborzepisałteżsamBazyli
(ep.161).AmfilochioswpadłodrazuwwirchrześcijańskichpolemiknatematDucha
Świętego,kuzaniepokojeniuGrzegorza(ep.62)zbytnioulegającnapoczątkuwpływom
EustathiosazSebasty.PotemutrzymywałścisłekontaktyzkuzynemzNazjanzu:wliście
