Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
Rozdział1.Sojuszejakoprzedmiotbadańinternacjologiiwprowadzenie
Przedstawionewyżejargumentywydająsiędefinitywniepotwierdzać,
żebadaniasojuszysąuzasadnionezpunktuwidzeniaekonomikiwysiłku
naukowego.ZiemowitJacekPietraśwskazywał,żenaukaostosunkach
międzynarodowychpowinnaspełniaćkilkafunkcji:deskryptywną,pro-
gnostyczną,eksplanacyjną,instrumentalną(doradczą)iaksjologiczną
(dydaktycznąipopularyzatorską)28.Pracenadbudowąogólnejteoriiso-
juszydająnadziejęnarealizacjękażdejztychfunkcji.Funkcjadeskryp-
tywnazrealizowanazostanieprzezbudowęspójnejsiatkikategorialnej
umożliwiającejopiszjawiska,jakimsąsojusze.Funkcjaeksplanacyjna
iprognostycznamożezostaćspełnionadziękiprzedstawieniuuniwersal-
nychmechanizmówrządzącychpowstawaniem,funkcjonowaniemiroz-
pademsojuszy.Funkcjadoradcza-jeżelizgodzimysięzaPietrasiemna
jejwyróżnienie-zrealizowanabędziedziękitymsamymustaleniomitre-
ściom,któreumożliwiąwyjaśnianieiprognozowaniezjawiskzwiązanych
zsojuszami.Wreszciefunkcjadydaktycznaosiągniętazostaniebądźto
dziękiuznaniuprzezśrodowiskonaukoweprzedstawianychwniniejszej
pracytreścizawartościowe,bądźteżzasprawąichkrytykiiodrzucenia.
Jakoautorowipozostajemiećnadzieję,żeówdydaktycznywalorosią-
gniętyzostaniewmniejdlamniebolesnyzobuwymienionychsposobów.
2.CELISTRUKTURAKSIĄŻKI
Zasadniczymcelemniniejszejksiążkijestsformułowanieogólnejteo-
riisojuszymiędzynarodowych,adziękitemurozwójwiedzydotyczącej
dynamikiinterakcjimiędzynarodowychzachodzącychpomiędzydwoma
iwięcejaktorami.Zdanietobrzmi,czegomampełnąświadomość,nietyle
nawetambitnie,ilewręczimpertynencko.Ztegoteżwzględuwymaga
obszernegokomentarza.
Piszącosformułowaniunogólnejteoriisojuszy”,niemambynajmniej
namyślistworzeniaprzezsiebieodpodstawteoriizjawiska,jakimsąsoju-
sze.Jesttoniemożliwiezconajmniejtrzechpowodów.Popierwsze,moje
naturalneograniczeniasprawiają,żeniebyłbymwstaniesamodzielnieteo-
riitakiejsformułować.Podrugie,badanianadsojuszamitrwająodlatco
najmniejkilkudziesięciuizprzyczyn,zaktórenieponoszęodpowiedzial-
ności,zostałemwyprzedzonyprzezinnychbadaczy-jakkolwiekwielką
szansęstanowimożliwośćkorzystaniazichdorobku.Potrzeciewreszcie,
sojuszesązjawiskiemnatylezłożonym,żewydajesięmałoprawdopodob-
ne,byjakikolwiekbadaczwpojedynkębyłwstaniestworzyćteoriętego
fenomenu.Choćniedasięwykluczyć,żeówargumentjestzmojejstrony
jedyniepróbąosłabieniaprzykregodlamnieargumentupierwszego.
28
Z.J.Pietraś,Podstawyteoriistosunkówmiędzynarodowych,Lublin1986.