Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
Splot.Szkiceopoezjipolskiej,rosyjskiejiżydowskiej
Tutajzaczynasięproblemhistorycznoliterackiparexcel-
lence:dojakiejliteraturypoezjażydowskanależy?Pisana
wodmiennychjęzykach–matczynymikrajuosiedlenia–
jestżydowskaczyinno-żydowska,albożydowsko-inna,
jeżelipodsłowemflinna”umieścićjęzykkraju,wjakim
zostaławysłowiona?Należydoliteraturyokreślonejprzez
język,czyteżnależydoliteraturynarodu,dlaktóregojęzyk
niejestwyznacznikiemasymilacji,leczakomodacjikul-
turowej?Tendrugiprzypadekodsyłazatemdoliteratury
diasporywypowiadającejsięwodmiennychetnolektach,
lecznietracącejswojejtożsamościetnicznej.
Pytaniatupostawionesąniebywaleważneiudzielono
jużnaniedwóchodpowiedzi.Pierwszabrzmitak:litera-
turapisanawdanymjęzykunależydohistoriiliteratury
tegożjęzyka.Druga:nawetjeżeliliteraturazostałanapisana
wdanymjęzyku,nienależydohistoriiliteraturytego
języka,ponieważoprzynależnościdohistoriiliteratury
decydująwięzykrwiautora.Takiestanowiskawdwudzie-
stoleciuformułowalimiędzyinnymiKazimierzCzachowski
(pierwsze)iKarolHubertRostworowski(drugie)13.Wpływ
natenrodzajargumentacjimiałanietylemetodologiahisto-
riiliteratury,ilestosunekmówiącegodoinnościetnicznej.
Żeniejesttoprzypadekwyłącznymiędzywojnia,pokazały
równieżlatapóźniejsze.
Historycznoliterackiepytanieoantologiępoezjiżydow-
skiejintotomazatem–wistocierzeczy–dwojakąnaturę.
Najpierwuznajmy,iżantologiajestzebraniempoetów
piszącychwjęzykujidyszijęzykupolskim,alenahisto-
rycznymlubhistoryczniezmiennymterytoriumPolski.
Wjakichwymiarachtętwórczośćopisywać?Czywkatego-
riachheurystycznierozumianejkulturyliterackiej,awięc
wkontekścieflpowstaniairozwojusystemuliterackiego
13Zob.E.Prokop-Janiec:Wstęp.W:Międzywojennapoezjapolsko‑ży-
dowskaś,s.24–25.
