Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1
PROCEDURYBADAWCZE
ARCHEOLOGII
Zarównowliteraturzehistorycznej,jakiarcheologicznejpowszechnejest
przekonanieozasadniczychróżnicachwprocedurzebadawczejobudzie-
dzin1.Mówiącoróżnicach,akcentujesięnajczęściejspecyficznycharakter
źródełarcheologicznych.Przeciwstawiasięsobie„materialność”,„fizyczny
wymiar”źródełarcheologicznych„duchowości”,„intelektualnemuwymia-
rowi”źródełhistorycznych.Wtymtokurozumowaniapodpojęciemźródeł
historycznychkryjąsięwyłącznieźródłapisane.Wrezultaciepracaarche-
ologazostajeograniczonawyłączniedopozyskiwaniaianalizypozostałości
materialnych,określanychjako„materialneśladyprzeszłejrzeczywistości
kulturowej”.Takisposóbpatrzenianaarcheologiętonicinnego,jakzubo-
żeniepięknejibardzozłożonejdyscypliny.
1.1.Współczesnenurtyteoretyczne
Obecniewarcheologiiniemajednolitegosposobupostrzeganiaprocedury
badawczej.Wzależnościodsposobudefiniowaniarelacjizachodzących
międzyprzeszłąrzeczywistościąspołeczno-kulturową,źródłami,językiem,
tekstemiteraźniejszościąwyróżniamykilkanurtówbadawczych2.Donaj-
ważniejszychnależą:archeologiakulturowo-historyczna(potoczniezwana
archeologiątradycyjną),archeologiaprocesualnaorazarcheologiapostpro-
cesualnaipoststrukturalna.Podstawoweróżniceistniejącepomiędzynur-
tamibadawczymidotycząprzyjętychmodelipoznanianaukowego,ztych
różniczkoleiwynikająróżneujęciaspołecznościpradziejowych.
Warcheologiitradycyjnejrespektujesięzasadyokreślanemianempozy-
tywistycznych.Wtymnurcieprzyjmujesię,żepodstawąproceduryba-
dawczejjestwiedzauzyskanawdoświadczeniuitylkotakąwiedzęuznać
___
___
___
___
___
_
1Dwapowyższeujęciaporównujenaprzykład:J.Topolski,Historiaiarcheologiawobec
nowychwyzwańfilozoficznych,[w:]Jakiejarcheologiipotrzebujewspółczesnahumanistyka?,red.
J.Ostoja-Zagórski,Poznań1997,s.132-140.
2Dokładniejnurtybadawczearcheologiiomawiamwpracy:A.Ciesielska,Elementyteorii
społecznejwarcheologii.Koncepcjegrup,instytucjiistrukturspołecznych,Poznań-Kalisz2002.
11
