Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
gulującychzachowaniemieszkańcówwspólnotywiejskiej.Tymsamym
osłabionyzostałsystemkontrolisferymoralno-obyczajowejizanikła
wagapresjiśrodowiskowej.Dajesięzauważyćodrzucenietradycyjnego
wzoruobyczajowegoiosłabieniekontrolującychgosankcji.Wzrasta
poczuciewolnościbezodpowiedzialnościwobeclokalnegosystemu
aksjonormatywnego.Jednocześniezjawiskotosprzyjawywołaniusta-
nuanomii.Postępującamodernizacja,komunizm,aprzedewszystkim
okreskolektywizacjiwsispowodowałygruntownezmianywsferze
tradycyjnychwartości.Naruszonazostałaodwiecznatransmisjazwy-
czajówimodelchłopskiejkultury.Zmianieuległokryteriumposiadania
iwartościpracywtradycyjnymrozumieniu.Nowewzoryzatrudnienia,
migracjedomiastwytworzyłysilnysystemodniesieńporównawczych,
likwidującychdotychczasowywzórżycianawsi.Wytworzyłsiępodział
międzygeneracyjny,zagrażającyosłabieniurodzinnychihierarchicznych
więzi.Zczasemzachodząceprzemianydoprowadziłydorozbiciawie-
lopokoleniowejrodziny.Rozpadowiuległyteżdawneformyzależności
ipowiązańlokalnych.Zasadniczozmieniłysięstyleżyciamieszkańców
wsi,cowpłynęłonakondycjęwspólnotowości.Wydajesię,żeodwołanie
doprzeszłościdlawielumieszkańcówjestjedynądrogąodbudowania
wspólnotowości.
Wkontekściepriorytetowegowtejksiążcewątkupamiętaniaoprze-
szłościzwracamuwagęnakwestiezaburzeniatransmisjimiędzypokole-
niowejiroliprzeszłościwprocesieprzekazuwartości.Dotąd,dlatrady-
cyjnejwsi,głównieprzeszłośćbyłaźródłemodwołańwposzukiwaniu
wzorównormiwartości.Wniejposzukiwanouzasadnieńdlamotywacji
teraźniejszychdziałańitenretrospektywnymodelobowiązywałwiejską
społeczność.Dawałoparciewsprawdzonejtradycjiibyłpunktemodnie-
sieniadowielusytuacjiiocenokreślonychsposobówżycia.Przeszłość
gwarantowałapowtarzalnyschematdziałaniaspołecznościlokalnej.
Tymczasemobserwującwspółczesnąwieśukraińską(zresztąnietylko
ukraińską)zauważyłem,żedzisiejszamłodzieżodrzucaprzeszłośćiza-
sadęretrospektywnegomodelu,ajegostrażnicyniemająargumentu,by
gowpełniwykorzystywać.Tojużnieprzeszłośćdostarczamotywacji
ikryteriówocen,ateraźniejszośćiaktualnasytuacjawyznaczajątrajek-
toriędziałańwspółczesnegopokolenia.Następujeprzełamaniewielu
orientacjiipostaw.Ograniczeniuuległasiłasankcjispołecznej,przeja-
25
