Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JanuszErenc
Teoriagrupyspołecznej
amechanizmywykluczenia
Wykluczenie,jakpotwierdzająprzeprowadzoneprzezemniebadania,jestmechanizmem
swoistegoporządkowaniaprzestrzenispołecznejimatrwałekonsekwencjestrukturalne.
Tozjawiskomożemiećcharaktertylkoanalityczny,gdybadaczagregujejednostki,które
posiadająwyróżnionącechęiwówczaspowstająokreślonekategoriespołeczne.Może
miećjednakrównieżcharakterkonstruujący,gdypewnychludzizaliczasiędowspólnej
zbiorowości,zmieniającprzytymrealiaitworzącnowebytyspołeczne.Zaproponowany
wartykuleterminDgrupaodrzucenia”odnosisięwłaśniedotakiegorodzajuzbiorowości,
którestająsięfaktemspołecznym.Termintennieopisujezjawiskagrupywsensiesocjo-
logicznym,jakozbiorujednostekpołączonychokreślonymirodzajamiwięzi.Poszcze-
gólniczłonkowieniemusząteżmiećpoczuciaprzynależnościdotejgrupy(dlawielu
socjologówjesttokluczowacechawyróżnianiagrupspołecznych),jednakfunkcjonują
wświadomościotoczeniajakogrupa–osobnybytspołeczny.Wefekciejejczłonkom
przypisujesięwspólnecechy,wspólnesystemywartości,anawetjednakoweceleiwywo-
łujewrażeniefunkcjonowaniatakiejzbiorowości.
WagapojęciaDgrupaspołeczna”wsocjologii
Ponieważformżyciazbiorowegojestwiele,zadaniemsocjologiijużodpo-
czątkówistnieniatejdziedzinywiedzybyłoodróżnianieichodsiebie,umie-
jętnośćklasyfikowaniaiopisywanieichtrwałychcech.JakzauważałPaweł
Rybicki,wzasadzietym,cozajmujesocjologię,sątypowezbiorowościludzkie
itowyróżniadziałaniaeksploracyjnesocjologówodnp.działańhistoryków.
Ciostatnibowiemzajmująsiękonkretnymizbiorowościamiiichrozwojem,
niepodejmujązagadnieńwaspekciecechtypowych,któreupodabniajądo
siebiebądźróżnicujązbiorowościmiędzysobą,boDTakiezbiorowościmogą
teżbyćnieokreślonewyraźniewczasie,aniwprzestrzeni”(Rybicki,1979:
81).Wtensposóbteoriasocjologicznastajesięcorazbardziejuniwersalna,
asocjologowienietylkoodwzorowująrzeczywistośćspołecznąwjejpowta-
rzalnychaspektach,alejednocześniesystematyzująwiedzęnajejtemat.Tak
teżjestwprzypadkugrupspołecznych.Przedstawicielenaukspołecznych
zwyklestarająsięodróżnićjeodinnychtworówspołecznych,wskazującna
