Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ZbigniewGalor
Nowaalienacja:kiedywykluczeni
stająsięzmarginalizowani?
Celemartykułujestrozpatrzeniepodstawowych,wzajemnychzależnościmiędzyalie-
nacjąawykluczeniemspołecznym.Ichanalizapozwalaokreślićwykluczeniejakoformę
alienacjispołecznej.Alienacjaprzybieranowąpostaćzewzględunacałościowyidogłęb-
nywpływnażyciejednostekiichzbiorowości.Socjo-psychologicznycharakterwyklu-
czenia,jakonowejalienacji,wedługautora,wyrażasięwwysokiejskalinieodwracalności
ekskluzjispołecznejiprzechodzeniuwykluczonychdomarginesuspołecznego.
Związekalienacjipracyzwykluczeniemspołecznymbezrobotnychpozwoliłna
przedstawieniesocjologicznychmodeliwykluczeniazpowodubrakupracy:a)formalny
właścicielswejsiłyroboczej(K.Marks);b)Dwzorzecosobistegoregresu”F.Znanieckie-
go;c)członekDzmęczonejwspólnoty”zpoczuciembyciazbędnym(motywM.Jahody,
P.F
.Lazarsfelda,H.Zeisela).Wprzypadkubezdomnychjakomodeluwykluczeniawyod-
rębnionyzostałmodelludzizDpiętnemnieprzypisania”(motywM.Oliwy-Ciesielskiej).
Wramachujęciapsychologicznegoscharakteryzowanyzostałmodelwykluczonychjako
samotnych.Wykluczeni-samotni(motywC.Ellisona)odznaczająsiębrakiemprzynależ-
ności,akceptacjiiumiejętnościwspółżyciaspołecznego.
Wyodrębnioneischarakteryzowanezostaływystępującewteoriiipraktycebadawczej
orazdyskursachpublicznychnieprecyzyjnewyobrażeniaowzajemnychrelacjachmiędzy
pojęciamimarginalizacjiiwykluczeniaspołecznego,wykluczeniaimarginesuspołeczne-
go,atakżeschematymyśleniaowykluczonychiwykluczaniu.
Wykluczony–czylikto?
DCzłowiekwykluczony”toterminupowszechnionywliteraturzesocjolo-
gicznejihistorycznejm.in.dziękipracomB.Geremka.Koncentrująsięone
naDczłowiekumarginesu”,przezmarginesspołecznyrozumiejącistniejące
wzorganizowanymspołeczeństwieoukształtowanejstrukturzeklasowejob-
szarymarginalne,naktóreprzejściowolubnastałeprzechodząwychodźcy
zróżnychklasspołecznych(Samsonowicz,2011).Wykluczonywtymujęciu
toktoś,ktonależydomarginesuspołecznego.
Jużwachlarzsensówiodniesieńteoretycznych,wspartychwynikamiba-
dańempirycznych(poczynającodmonopolugrupynazasobyM.Webe-
