Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
SPOŁECZNOŚCILOKALNEPOGRANICZANIEMIECKO-POLSKIEGO...
znacznieintensywniejwewnątrzspołecznościniżnazewnątrz.Historycznie
rzeczujmując,społecznościwyrastającezrozwojuosadnictwanajakimś
terytoriumwykazujątendencjędoautoizolacji.Częściowojesttorównież
efektdążeniadosamowystarczalnościgłówniepodwzględemekonomicz-
nym.Tegotypuspołecznościpowstawaływokresiezasiedlaniaobszarów
Marchii(Brandenburgia,częśćPomorza).Równieżwrozwojuosadnictwa
naterenieStanówZjednoczonychmożnabyłozauważyćpodobnezjawiska.
Wiązałosiętoprzedewszystkimzpotrzebąochronyprzedzagrożeniami
przestępczościąorazwojnami.Tradycyjnespołecznościwiejskieimało-
miasteczkowe,powstającewprocesiehistorycznegorozwojuosadnictwa,
zpunktuwidzeniasocjologicznegopełniłyszeregważnychfunkcjiwsto-
sunkudotworzącychjemieszkańców.Przedewszystkimstanowiłyrealną
grupęodniesienianormatywnego.Problemtenopisałwpolskiejliteratu-
rzeKazimierzSowa(Sowa1988).Ponadtowtensposóbzaspokajanabyła
potrzebaafiliacjiispołecznegouczestnictwa.Tegotypuspołecznościtwo-
rządoskonałewarunkidosocjalizacjijednostekiprzysposabianiaichdo
podejmowaniarólspołecznych.Oprócztegonastępujewnichharmonijne
przekazywaniemiędzypokoleniowenormiwartościregulującychzasady
ładuspołecznego,tradycjiidorobkukulturowego.Następujerównieżwich
obrębiestopniowareprodukcjaschematówstrukturyspołecznejinierówno-
ści,powiązanajednakelementamizmianspołecznych.Powstajeteżtenden-
cjadoosiąganiastanusilnejintegracjigrupowejpoprzezkontrolęspołeczną.
Wtensposóbregulowanyjestwachlarzdopuszczalnychodchyleńodwzor-
cówuznanychzanormalne.
Drugikierunekwrefleksjinadspołecznościamiskoncentrowałswoją
uwagęnaichfunkcjonowaniu.Wszczególnościważnymprzedmiotem
zainteresowaniasocjologicznegosązjawiskawytwarzaniasięwspólnoty
poprzezgenerowanieprocesówspójnościgrupowejprowadzącejdointe-
gracjispołecznej.Głębokiezróżnicowanietychprocesówpowodujepowsta-
wanieróżnorodnychwspólnotspołecznych.
Podstawowepodejściateoretycznewbadaniachempirycznychnad
społecznościamilokalnymimożnaująćwkilkunurtach.PawełStarosta
wyodrębnił,opierającsięnamiędzynarodowejliteraturzesocjologicznej,
sześćnurtów(Starosta2002,s.97–108):
1.Nurtekologiczny–ekologowiespołecznikoncentrująsięnabadaniach
funkcjonalnegozróżnicowaniaprzestrzenispołecznej,wszczególności
