Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
SPOŁECZNO-HISTORYCZNEUWARUNKOWANIAŻYCIAMIESZKAŃCÓW...
25
byłzałożycielemNiemieckiegoTowarzystwaSocjologicznego,atakże
ideowymtwórcąnAmericanJournalofSociology”.Byłotowidocznena
KongresieNiemieckiegoTowarzystwaSocjologicznegowroku1922,który
odbyłsięwJenie,jużpośmierciSimmela.Wreferaciewprowadzającym
LeopoldvonWiese,uzasadniającswojetezyprogramowe,powoływałsię
napoglądyzjednejstronySimmela,azdrugiejdwóchamerykańskich
socjologów,ParkaiBurgessa,zawartewpracyIntroductiontotheScience
ofSociology(Wiese1923,s.6).Niemniejnależypodkreślić,iżprzeplatanie
siętendencjirozwojowychmiędzysocjologiąniemieckąaamerykańskąbyło
stałymtrendemwokresieRepublikiWeimarskiej.Naproblemtensłusznie
zwróciłuwagęKrzysztofCzekaj(Czekaj2007).Jesttojednakzagadnienie
bardziejzłożone.Prekursorzytzw.szkołychicagowskiejodbywalistudiana
uniwersytetachniemieckichjeszczenaprzełomieXIXiXXwieku.Zaliczają
Należypodkreślić,iżFreyerbyłkrótkoprzewodniczącymDSG.Dalszejegożyciestanowiłoserię
porażek.WskuteknarastającegokonfliktuzaktywistamiNSDAPzostałusuniętyzestanowiska
w1934r.KonflikttenokazałsięszczególnieostryzReinhardemHöhnem,asystentemprof.Wil-
helmaFranzaJerusalemazJeny.WtymczasieHöhnrobiłbłyskawicznąkarieręidążyłdocał-
kowitegopodporządkowaniasocjologiinazistom,nacoFreyerniechciałsięzgodzićzpowodów
ambicjonalnych.Opróczspraworganizacyjnychkonfliktogniskowałsięwokółproblemówmery-
torycznych.MiędzyinnymizErichemRothackerem,którypróbowałnarzucićjakoobowiązującą
wykładnięprogramowąkoncepcjęłączeniakierunkurasowo-antropologicznegozwulgarnąinter-
pretacjąsocjologicznąterytorialności.PoodsunięciuFreyeratowarzystwozostałozdelegalizowane.
WojnęspędziłwBudapeszcie.W1944r.wróciłdoLipska,alenienadługo.Powojnie,dzięki
protekcjiHansaGadamera,rozpocząłpracęnauniwersytecie,alew1948zostałzwolniony.Podjął
nakrótkopracęnauniwersyteciewMünster,leczturównieżzostałzwolniony.Zawstawiennic-
twemHansaSchelskiegopozwolonomuprowadzićzajęcianauniwersyteciewMünsterdopierona
emeryturzeiwyłączniedotyczącesocjologiiTönniesa.Ciążyłnanimzarzutinspirowaniadziałań
narzeczodsunięciaTönniesacelemuzyskaniakorzyściosobistychiutorowaniadroginazistomdo
rozbiciaruchusocjologicznegowNiemczech.PróbowałorganizowaćsocjologięwTurcji,alebez
znaczącychefektów.JegonajwiększesukcesynaukoweprzypadająnaokresRepublikiWeimarskiej.
Wroku1930wydałksiążkęSoziologiealsWirklichkeitswissenschaft.Krytycznąrecenzjętejpracy
przedstawiłPawełRybickinałamach„PrzegląduSocjologicznego”w1936r.Uznałtodziełoza
wybitnewliteraturzesocjologicznejtamtegookresu.Jesttonajważniejszapublikacjawtwórczo-
ściFreyera.Wroku1931FreyerwydałksiążkęEinleitungzurSoziologie,wktórejzaprezentował
zwięzłąinterpretacjępojęciaGemeinschaft.Byłjednymznajlepszychniemieckichinterpretatorów
socjologiiTönniesaiwistotnysposóbwpłynąłnapowojennerefleksjenatentematwNiemczech.
Wpolskiejliteraturzesocjologicznejwątektenjestsłaborozpoznany.Freyerzaprezentowałesen-
cjękoncepcjiTönniesa,dziękiczemustałasięonabardziejklarownawodbiorze.Pokazałsche-
mattypologicznypodmiotówzakreślającychdesygnattegopojęcia:rodzina,sąsiedztwo,przyjaźń,
gospodarstwodomowe,wieś,staremiasteczko.Współcześniereinterpretacjitegoschematudokonał
wlatachosiemdziesiątychLarsClausen.UkazałonsocjologięTönniesawnowymświetle,odcho-
dzącczęściowoodtradycyjnejinterpretacjistworzonejprzezFreyera.Wciąguostatnichdwudziestu
latwniemieckiejliteraturzesocjologicznejpojawiłosięwieleciekawychinterpretacjiiimplemen-
tacjibadawczychdotyczącychtejproblematyki.Jednakomówienietegozagadnieniawymagałoby
przygotowaniaosobnegostudium.
