Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
15
ramachpoznawczo-interakcyjnych)orazzuwaginaczasowyaspektstylu
komunikacji,np.jakijeststopieńobecnościtradycjinapoziomiestylu
komunikacjiwspółczesnej,choćbynapodstawieużyciasłówkluczykul-
turywyjściowejprzekładu.
Dowyznacznikówzewnętrznychczasoprzestrzeniprzekładuuwzględ-
nionychnaetapiedewerbalizacjinależyczasoprzestrzeńodbiorcysekun-
darnego,dlaktóregonadawcąjesttłumacz,choćniezawszezauważajego
udziałsprawczy.Czynnikosobistypełnitutakąsamąfunkcję,jakwory-
ginale.Choćtakasamapodwzględemznaczenia,toinnamerytorycznie
jestrolaprzestrzenikulturowejiczasuzewzględunazależnośćodnich
przestrzeniosobistejodbiorcy.Czynnikkulturowyokreślarównieżmate-
rializacjęczasuczytelnikawprzekładziewjegorodzimym(czasowoiśro-
dowiskowozróżnicowanym)stylukomunikacji.
Świadomośćwewnętrznychizewnętrznychwyznacznikówczasoprze-
strzeniprzekładumają:tłumacz,wydawcaibadaczprzekładu—kom-
paratysta,mimożeprzekładrozszerzaprzedewszystkimsamowiedzę
odbiorcysekundarnego.Tłumaczowiposiadanaświadomośćpozwala
zachowaćrównowagęmiędzyobcościąaswojskością,dostrzecwprzekła-
dziesiłęinspiracyjną,przewidziećjegoużytecznośćwrodzimymprocesie
historycznoliterackimorazwbieżącymżyciuliterackim.Wydawcyumoż-
liwiaprognozowaniepopytunaksiążkę,jejpopularność,sukcesrynkowy
iudziałwżyciuliterackim.Badaczowiprzekładupozwalaopisać,anawet
odkryćtrajektoriemożliwychdialogówmiędzykulturowychwcałejich
różnorodnościispowinowaceniuwtym,cojednostkoweizbiorowe,czyli
ludzkie.
Przekład,jakowytwór,jakoaktkomunikacjimiędzyludzkiejimiędzy-
kulturowejorazwydarzeniehermeneutyczne,łączywsobiestatyczność
przedmiotuidynamikęzdarzenia,wwynikuktóregopowstałtekst.Jako
tekstjestniemy,choćtłumaczmówizaautoraizatekst.Jegoistnienie
cechujejednakdynamika,ponieważokreślagoruchidei,wiedzy,emo-
cji,wrażliwości,systemówwartości,światopoglądów,językowychobra-
zówświataitp.Mawięccharaktertranswersalny,ponieważjegopara-
metrytworzą,conajmniej,dwiekultury,dwieosobowościidwajęzyki.
Transwersalnośćprzekładuoznaczazdolnośćprzejściazzachowaniem
czynnikaelementarnego(sensu),począwszyodtransformacjipryncypial-
nej—języka,przezfunkcjępośredniczącą,ażdodynamikiwzajemnych
inspiracji—wsferzekreatywnejartystycznie.
