Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Dysponenciiwtajemniczeni
23
teoriiewoluującej.TądrogąobydwasposobyDmówienia”iobydwie
Dpassingtheory”upodabniająsięstopniowocorazbardziej,akomunika-
cjastajesięcorazbardziejefektywna19.
Komunikacjamiędzykulturowawprzekładzietonietylkotłumaczenie
jednejkulturynadrugą,lecznawiązanieporozumieniamiędzykulturowego
zzachowaniemszacunkudlainności,wykraczaniepozarodzimeograni-
czeniatłumaczatak,byodbiorcamógłtraktowaćobcośćniejakowrogość,
leczinnąmożliwośćzrozumieniasiebie,przezsiebiezaś—innego,czylisie-
biejakoinnego20.Sprzecznościmiędzykulturaminiemogąsięwzajemnie
znosić,powinnysięuzupełniać,podobniejakniemożnapozbawiaćorygi-
nałujegousytuowaniawczasoprzestrzenilubmówićwięcejlubmniejniż
onsam—jakwielelattemupisałE.Nida21,pozostającwzgodziezzasa-
damiPaulaGrice’a.Zatemodbywającasięwodbiorzeoryginałukonfronta-
cjakulturniejestwalką.PrzypominaraczejpassingteoriiDavidsona.
SłuszniewięcweWprowadzeniudoswejksiążkizauważaJolanta
Kozak—to,nacojużwcześniejzwracaliuwagęprzekładoznawcy—że
DPrzekładjestzdarzeniemhermeneutycznym”22,cowżadnymrazienie
przeczytemu,żejestzdarzeniemkomunikacyjnym.Rozmowahermeneu-
tycznajestwłaśniekomunikacjąipodstawąsamorozumieniaizrozu-
mieniainnych,wymianą,którejcelemjestodkrywaniesensuzapomocą
języka23.Zateminterpretacjastanowipodstawęprzekładuwaktachrozu-
mieniatłumaczaiodbiorcyjegodzieła,copierwotniewynikazeznacze-
niaetymologicznegosłowa.Łacińskieinterpretatiooznaczabowiemtłu-
maczenie,wyjaśnianieikomentowanieczegoś,atakżeodtwarzanie24.Dla
Hansa-GeorgaGadamerainterpretacjajestodzwierciedleniem,lustrem
rzeczywistościlubtekstu.WedługPaulaRicœura,stanowirodzajokna,
któreotwieranowąprzestrzeń25.
Tłumacz,Dodbijając”oryginał,zniekształcagonieco,jaklustra
UmbertaEco26,bardziejotwierającoknoniżdająckopię,choćkierujesię
19J.Kmita:Jaksłowałącząsięzeświatem.Poznań,WydawnictwoNaukoweIFUAM,
1995,s.294—295.
20Por.P.Ricœur:Osobiesamymjakoinnym.Tłum.B.Chełstowski.Oprac.iwstęp
M.Kowalska.Warszawa,PWN,2003.
21Por.E.Nida,W.D.Reyburn:MeaningAcrossCultures.NewYork,OrbisBooks
MarzKnoll,1981.
22J.Kozak:Przekładliterackijakometafora…,s.9inast.
23Por.H.-G.Gadamer:Słowo,rozum,dzieje.Tłum.M.Łukasiewicz,K.Michal-
ski.Wybór,wstępioprac.K.Michalski.Wyd.2.Warszawa,PIW,2000.
24Por.Słownikwyrazówobcych.Red.naukowyJ.Tokarski.Warszawa,PWN,1971,
s.312.
25Por.Ricœur:Osobiesamymjakoinnym…
26Por.U.Eco:Czytanieświata.Tłum.M.Woźniak.Kraków,Znak,1999.
