Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
13
nieulegawątpliwości,żetworzonazapomocąautentycznejtopo-
nomastykiprzestrzeńmiastajesttraktowanajakoodesłanie[ł]do
całościautentycznejprzestrzenirealnieistniejącegomiasta.Wgrę
tubowiemwchodzizjawiskozwanereferencjalnościąglobalną
19.
Zabiegtakiprowadzidotego,żeświatliteracki(fikcyjny)staje
sięświatemmożliwym,istniejącymrównolegledorealnego.
Podejmiemypróbęprzeanalizowaniasposobu,wjakipercep-
cjamiejscrzeczywistych,obecnychnamapie,związanajestzich
odzwierciedleniemwtekstachliterackich.Tymsamymwcentrum
naszegozainteresowaniaznajdziesięrelacjamiędzytekstemazwa-
loryzowanympozatekstem.Pracowaćbędziemyzatemnatekstach
literackichpowstałychwXIXiwXXwieku,któreodwołująsię
dotradycjinarracyjnejpisaniaodanymmieście,utrwalonejwepo-
kachwcześniejszych.PrzykłademmogąbyćtekstypoświęconeWe-
necji,korespondującezmanierąprzedstawiania„wodnegomiasta”,
ukutąprzezFriedrichaNietzschego,RichardaWagneraczyPawła
Muratowa,lubNeapolowi,aodwołującesiędośladówwędrówki,
jakąodbyłpotymobszarzeMuratow.Mamyświadomośćistnienia
wielościtekstówźródłowych,któremogłybysięstaćprzedmiotem
naszychbadań.Oselekcjimateriałuzadecydowałydwaczynniki:
autentycznypobytautorawopisywanejprzestrzeniorazstworzenie
tekstu,któregonadrzędnymcelemjestpełnieniefunkcjiswoistego
bedekera.
Autorówtekstówzatemcechujepodjęcieaktywnościprzestrzen-
nej,którawiążesięzkoniecznościąopuszczeniadomu(przestrzeni
znanejioswojonej),izmianaśrodowiskaspołecznego,geograficz-
nego,kulturowego,naturalnego
20.Tymsamymdoświadczająinne-
goświata.Ponadtofaktycznaobecnośćwobcyminteriorzekultu-
rowym„umożliwiabezpośredni»żywy«,wielozmysłowykontakt
zinnymświatem,nawetjeżelikontakttenjestpowierzchownyiwy-
biórczy”
21.KrzysztofPodemskiwpracySocjologiapodróżywsposób
zdecydowanypodkreśla,żepodróżrealnaprzewyższapodróżwy-
obrażeniową
22,mimoiżmożebyćonauboższawwaloryintelek-
tualneiduchowe.Podróżrealnabowiempozwalanarozprawienie
sięzmitemzwiązanymzpoznawanąprzestrzenią.
19A.Matuszewska:Poetykaprzestrzenimiastawpowieściklasycznegorealizmu.
W:Miasto—kultura—literatura.WiekXIX.Materiałysesjinaukowej.Red.J.Data.
Gdańsk1993,s.85.
20Por.K.Podemski:Socjologiapodróży.Poznań2005,s.8.
21Ibidem.
22Ibidem,s.12.
