Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
A.Dąbrówka,Średniowiecze.Korzenie,Warszawa2005
ISBN83-01-14430-0,©byWNPWN2005
Autorobracasięwsferzesacrumwładzywywodzącejsiębezpośrednioz
boskichwyroków.(...)ChwaławiecznaisławategoathletaChristi(por.milesChri-
stiwliścieMatyldy)jestnastępstwemowejziemskiejświetności.Świętośćjakby
gotowa,charyzmat,którysprawdziłsięwbojowaniudoczesnym,wwalcezbrojnej.
(Kürbis1977,s.26)
WedługGansińca(1949,1951),któryzresztąnapodstawach
filologicznychwykluczałtakwczesnedatowaniewiersza,przebu-
dowakatedrypoznańskiejnastylgotycki(1344)iumieszczeniew
honorowymmiejscuokazałegogrobowcaChrobrego(fundacjikróla
KazimierzaWielkiego),wrazzinskrypcją—wedlehipotezywła-
śnienapisanymnatęokazjęEpitafium—byłyzaplanowaneprzez
biskupaJanawintencjinietylkopaństwowej,alei„hagiograficznej”,
czyliwszczęciakultuwceluprzyszłejkanonizacjiojcakrólestwa.
WkoncepcjiGansińcaBrygidaKürbis(2001,s.246)dostrzegła
miejscena„tezyalternatywne”,jednakżezwłasnejrekonstrukcji
tekstuEpitafium(pomijającpewneniuansejegoznaczenia)nie
ułożyłarówniespójnejkoncepcjiprzeciwstawnej;rysujączaśtło
historyczneprzeceniłazasięgkształtującegosięwXIVw.niesa-
kralnegowzorcawładcyjakotrzeźwegopolityka,któryjeżeliuzna-
wanyjestzaświętego,to„zasługącnótascetycznych”,niezaśna
mocyswojego„wybraństwa,czyteżpoddaństwaBogu”.Wszelako
niemówimytuokróluzXIVw.;nadtozauważymy,żew1297r.
kanonizowanokrólaFrancjiLudwikaIX,zapewneetycznegorygo-
rystę,alebynajmniejniemnicha,leczsilnegokróla,któremutrudno
odmówićtytułu„bojownikaChrystusa”,biorącchoćbypoduwagę
jegorolęwdwuwyprawachkrzyżowych,iśmierćpodczasdrugiej
(1270).OpróczFrancuzówjegokultszerzyligłównieneapolitańscy
Andegawenowie,awKościelefranciszkanie,od1309r.rozdzielane
byłypoEuropiejegorelikwie(Kiesel1994,s.426).Pojawiłasię
akuratwtedywkrólestwachfrancuskimiangielskimtradycjawie-
rzeniowa,wedługktórejleczniczedziałanieprzypisywanodotknięciu
monarszychdłoni(royaltouch);pierwszezdługiejseriicudownych
uleczeńzapisałnaswojekontow1323r.EdwardII(M.Bloch).
Zjawiskotoniebyłoprzecieżwyrazemzeświecczenia,choćtrudno
odmówićpolitycznejtrzeźwościtym,cojezaaranżowali.
W1342r.królemwęgierskimzostajeLudwikAndegaweński,
siostrzeniecKazimierzaWielkiego.Niebyłobyniczymniemodnym,
20
