Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Trzechproboszczówwjednejparafii.Studiumoduchowieństwie…
27
sem,wrazzewzrostemliczbywiernych,biskuperygowałnowąparafię,cona-
stąpiłodopierook.połowyXVwieku.Problemtenwymagajednakdalszych
badańnadsamymKościelcem.Ponadto,pierwotniedoparafiichrzanowskiej
mogływchodzićtakżewsie:MałyiWielkiLibiąż,BaliniPogorzyce,tebo-
wiemwLiberbeneficiorumwymieniaDługoszjakonależącedoparafiiko-
ścieleckiej.PierwotnieokręgparafialnyChrzanowamógłzatemobejmować:
Chrzanów,Trzebinię,Kościelec,Babice,LibiążWielkiiMały,Balin,Pogorzy-
ceiPłazę,byćmożerównieżLuszowice,wzmiankowanedopierow1598roku
wparafiiKościelec
51
.
Odległośćodkościołaparafialnego,którymbyłdlamieszkańcówtychwsi
kościółśw.MikołajawChrzanowie,wynosiłaodpowiednio:Balin15km,
Luszowice14km,Kościelec11,5km,Pogorzyce15,5km,Płaza1
7km,Libiąż18,5km.Sątoodległości,któremieszcząsięwprzedziale
przyjętymzamożliwydopokonaniawciągujednegodnia
52
.
Brakjakichkolwiekprzekazówdotyczącychduchowieństwachrzanow-
skiegosprzedXIVwiekuniepozwalanaanalizęzjawiskafunkcjonowaniana
tymobszarzegrupykanonickiej,aojejistnieniuwnosimynapodstawiepóź-
niejszychźródeł.Wskazówki,jakimidysponujemy:trzyosobowaobsadapara-
fiinapoczątkuXIVwieku,istnieniekasztelanii,patrociniumkościoła,póź-
niejszanomenklaturaduchownych,pozwalająprzypuszczać,żeprzykościele
św.Mikołajapowołanazostała,zapewnezinicjatywybliżejnieokreślonego
rodumożnowładczego,małagrupakanoników.Musiałotonastąpićnajpóźniej
wkońcuXIIwieku
53
.MogłobyćdziełemwspomnianegoChociemira,zmarłe-
gook.1233/1234roku,bądźjegopoprzedników.Byłatozapewnemałoliczna
grupa,którawzwiązkuzbrakiemzainteresowaniazestronynastępcówfun-
datora,niemogącsprostaćwymogomreformy,przekształconazostaławzwy-
kłąplebanię,którejswoistącechąbyłatrzyosobowaobsada.
Próczporuszonychjużproblemówwartowspomnieć,żeparafiafunkcjo-
nującawtakiejwłaśnieformiemusiałabyćodpowiedniozorganizowana.Po-
stawićtutajmożnaszeregpytańdotyczącychtegozagadnienia.Przedewszyst-
kim:czyistniałpodziałokręguparafialnegoidochodówzniegopłynących,
ajeżelitak,tonajakichzasadachsiętoodbywało?Zastanawiarównieżto,czy
wtakiejgrupieduchownychistniałajakaśhierarchiawładzyijakukładałysię
wzajemnerelacjemiędzyplebanami.Wreszcie,jestwielepytańdotyczących
organizacjiżyciaparafialnego,związanychzwykonywaniemposługikapłań-
skiejitroskąowiernych.
51
W.Bukowski:Luszowice.W:SHGKr,Cz.3,s.772.
52
I.Skierska:ObowiązekmszalnywśredniowiecznejPolsce.Warszawa2003,s.132.
53
Jakwspomniałam,wedługustaleńJ.Szymańskiego(Kanonikatświecki…,s.88),
wXIIIw.natereniediecezjikrakowskiejnieufundowanojużżadnejgrupy,wątpliwezatem,
abyChrzanówstanowiłtuwyjątek.
