Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Trzechproboszczówwjednejparafii.Studiumoduchowieństwie…
33
Osobneregulowaniezobowiązańmożewskazywaćnapodziałterenupara-
fiiidochodówzniejotrzymywanych
76
.PrzyplebanieBartłomiejuzanotowano
wzapisachzlat132511327,żeuiściłopłatępropartesua
77
,comożnain-
terpretowaćjakopotwierdzeniepodziałumiastamiędzytrzechduchownych
78
.
WedługdokumentówpapieskichzXIVwiekuwiększośćplebanówzwielo-
osobowychparafiiuiszczaładziesięcinęosobno.Wwypadkuwspomnianego
kościołaśw.Jakubaistniałdokładnypodziałmajątkowy.Obajproboszczowie
mielioddzielnedomyirole
79
.
Podstawowymielementamiuposażenia,zktóregoczerpanodochód,były
właśnieziemiaidziesięciny.Prócztegoplebanpobierałszereginnychopłat:
meszne,kolędę,stołowe,opłatyzaposługiduszpasterskie,ofertoriamszalne
80
.
Dotegododaćnależyjeszczedochodyzgospodarstwaplebańskiego.Oilepo-
działnieruchomościniestanowiłbyraczejproblemu,otyleinteresującejest,
wjakisposóbrozdzielanomiędzysobąopłaty.Czynajpierwzbieranojeod
wszystkichparafianipóźniejdzielono,czyteżkażdyzplebanówmiałnprzy-
dzielonych”parafian,odktórychzbierałdaninydlasiebie?
WprzypadkuChrzanowapojawiająsięwźródłachwzmiankiodziałkach
czyrolachplebańskich,niesposóbjednakustalić,czyijakiebyłypodzia-
ły.Pewnąwskazówkęwtejsprawiemożestanowićkilkawpisów,wktórych
określasiędanąnieruchomośćjakowłasnośćkonkretnegoproboszcza.W1443
rokusprzedanorolęsąsiadującązroląplebanaStanisława
81
,kilkukrotniezaś
wokresie143511447wzmiankowanajestareaplebanaPiotra,położona
wulicyprowadzącejodRynkudodworu(adcuriameundo)
82
.Niewiadomo
jednak,wjakisposóbwszedłonwjejposiadanie.Mogłatobyćjegodziałka
dziedzicznalubprzejętadrogązastawu.
Jeżelizatemprzyjmiemy,żeistniałpodziałmajątkumiędzyposzczególny-
miplebanami,zastanawia,czyfunkcjonowałatakżejakaśhierarchiamiędzy
nimi.Dlainnychośrodkówtegotypubrakwzmianekodnośniedowspomnia-
negozagadnienia.JakwynikazbadańM.Osmałka,niemożnategoproblemu
analizować,opierającsięnaokreśleniachcomplebanusczyplebanusmedie‑
76
OrozwiązaniachwtakichsytuacjachinformujądopieroźródłazpoczątkuXVIw.Np.
parafiaChełmnowarchidiecezjignieźnieńskiejpodzielonabyłamiędzytrzechplebanówzod-
rębnymuposażeniemdlakażdego.Wspólniełożylioninautrzymaniejednegowikariusza,
nauczycielaikościelnego.Byłyjednaktakżeprzypadkiwspólnegozarząduidzieleniasięuzy-
skanymdochodem.Por.E.Wiśniowski:Parafie…,s.58159.
77
MPV,T.1,s.149,223.
78
Znamydokumentarcybiskupagnieźnieńskiegoz1370r.,wktórymdokonałonpodziału
dochodówdwóchplebanówwparafiiŁekno,wyszczególniającdokładnie,któryduchownyma
pobieraćdziesięcinyzokreślonychmiejscowości.Por.KDW,T.3,nr1631.
79
M.Wolski:Nieistniejącykościół…,s.13.
80
I.Skierska:Pleban…,s.1731174.
81
ANKraków,Dep.37,s.45.
82
Tamże,Dep.36,s.20;Dep.37,s.41,72.
