Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Trzechproboszczówwjednejparafii.Studiumoduchowieństwie…
35
uwagęIzabelaSkierska.Wiernimieliwypełnićtenobowiązekwewłasnym
kościeleparafialnym
89
.Tozkoleiłączyłosięzkoniecznościąnrozpoznania”
swoichparafianprzezplebana.JakzatemrozwiązywanokwestięwChrza-
nowie?Jeżeliistniałpodziałobszaruparafialnegonatrzyczęści,toczytakże
isamychparafian?Czypodleglijednemuplebanowimogliudaćsięnamszęido
spowiedzidoinnego?Wjednymkościelesprawowaćmożnabyłowdniświą-
teczneograniczonąliczbęmszy,zregułybyłytodwie,wwyjątkowychsytua-
cjach,jaksądziI.Skierska,możnabyłoodprawićjeszczejednądodatkową
90
.
Zakładając,żetakawłaśniewyjątkowasytuacjawystąpiławChrzanowie,to
itakniebyłotujużmiejscanaczwartąmszędlawikarego.Tymbardziejże
wśredniowieczunieistniałamszakoncelebrowana.
Wzwiązkuztymistotnejest,kiedywChrzanowiepojawiłsięwikary.Je-
żelibowiemdoszłodotegojeszczewokresietrzyosobowejobsady,tozkolei
nasuwaszeregkolejnychpytań,amianowicie:komutenżewikarypodlegał,
czybyłnwspólny”,czykażdyplebanmiałswojego,atakżenaczyimutrzyma-
niupozostawał.Zadaniemwikaregobyłopomagaćplebanowiwwypełnianiu
obowiązkówwynikłychzcuraeanimarum.Czyzatemwparafii,wktórejpra-
cowałotrzechplebanów,takapomocbyłakonieczna?Funkcjonowanierówno-
cześnieczterechksiężydodatkowokomplikowałobypodziałobowiązków
związanychchoćbyzodprawieniemmszy.Jeżelibyprzyjąć,żewzmiankowany
w1436rokuMaciejiw1446rokuMarcin,wikarzydeChrzanow,sprawowa-
litutajswąposługę,oznaczałobyto,żewówczaspracowałotrzechplebanów
iwikary.JeżelinatomiastodrzucimyMaciejaiMarcinajakopierwszychzna-
nychnamwikarychwChrzanowieiuznamyzatakiegoPiotra,wzmiankowa-
negood1467roku,równoleglezproboszczemMarcinem,towyniknieztego,
żewikarypojawiłsięwczasie,kiedyprawdopodobniezlikwidowanowielo-
osobowąobsadęplebańską.Wówczasjegoobecnośćipomocwsprawowaniu
posługiduszpasterskiejbyłybyzrozumiałeikonieczne.
Kolejnyproblem,którymożezostaćporuszony,dotyczysprawmieszka-
niowych.Powstajepytanieoto,czyduchownizamieszkiwaliwspólniejedną
plebanię,czyteżkażdyznichdysponowałosobnymmieszkaniem.Bardziej
prawdopodobnawydajesiępierwszamożliwość.Wtokuprowadzonychba-
dańsocjotopograficznychnadChrzanowemodpołowyXVwiekuzidentyfiko-
wałamtylkojednąplebanię.Znajdowałasięonawrazzogródkiemwbezpo-
średnimsąsiedztwiekościoła,pojegopółnocnejstronie.Jeżeliwięcduchowni
mieszkaliwspólnie,toczymielirównieżwspólnąsłużbę?Wzmiankioku-
charceplebanaMarcinaczysłużącejwikaregoStanisława
91
pojawiająsię
wokresie,kiedyzlikwidowanojużwieloosobowąobsadę,trudnozatemusta-
lić,jakwyglądałotowcześniej.Gdybyjednakzałożyć,żekażdyznichmiał
89
I.Skierska:Obowiązekmszalny…,s.77.Istniałyodtegopewneodstępstwa.
90
Tamże,s.96.
91
ANKraków,Dep.37,s.248,266,493.