Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
3020Czynnikipsychologiczne
wrelacjipacjent–personelmedyczny
naoddzialeintensywnejterapii
specyfikaOIOK
WiesławaStępniewska
Związkipsychologiizkardiologiątojednaznajlepiejinajszerzejudoku-
mentowanychdziedzinzarównowaspekcienaukowym,jakipraktycznym.
Zależnośćmiędzysylwetkąpsychicznączłowiekaachorobąsercazostała
dostrzeżonajużw1897r.przezOslera,anastępniepotwierdzonawlatach
sześćdziesiątychXXw.przezFriedmanaiRosenmana.Napodstawietej
zależnościustalonoosobowośćtypuA(wzórAzachowania,coronary
pronebehaviorpatterntypeA),predysponującądowystępowaniacho-
robywieńcowejorazzawałuserca(patrztakżerozdz.3.1).Osobowość
typuAcharakteryzujesię:
ą
Życiemwciągłymstresie(wwynikuodczuwanejpresjiczasu).
ą
Dążeniemdoosiąganiadóbrisukcesówwjaknajkrótszymczasie.
ą
Niecierpliwościąwyrażanąnp.szybkimwykonywaniemcodziennych
czynności.
ą
Wybuchowym,szybkim,przerywanymsposobemmówienia,żywą
mimikąigwałtownągestykulacją,szybkimporuszaniemsię,szybkim
spożywaniemposiłków,szybkąjazdąsamochodem.
ą
Rywalizowaniemidominowaniem,nadmiernąambicją,poczuciem
dużejodpowiedzialności,brakiemskłonnościdougodowości,potrzebą
niezależności,skłonnościądoprzeżywanianapięćemocjonalnych
ą
(zwłaszczaniepokojuilęku).
Silnąpostawąobronną.
ą
Wrogimiagresywnymnastawieniemdoinnych,łatwoujawniającym
sięwkontaktachinterpersonalnych.
RozpoznanieosobowościtypuAuchorychniezawszejestłatwe.
Trudnośćpolegam.in.natym,typtenczęstoujawniasiędopiero
wszczególnychsytuacjachśrodowiskowych,będącychdlachoregowy-
zwaniem.WpołowielatosiemdziesiątychXXw.grupaekspertóworzekła,
żetentypzachowanianależyuznaćzasamodzielnyczynnikryzyka
chorobywieńcowej.Oznaczato,żejeślinawetniestwierdzasięobjawów
somatycznych,takichjak:nadciśnienietętnicze,zwiększonestężenie
cholesterolu,obciążeniegenetyczneitd.,osobowośćtypuAmożestanowić
rzeczywisteryzykowystąpieniachoróbsercaniemal2-krotnieczęściejniż
dosóbotypieosobowościB(osobowośćzdrowasomatycznie).
Zainteresowaniepsychologicznymiaspektamizawałusercawiążesię
zrozległymiidługofalowymikonsekwencjamitejchorobywżnych
40