Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
6
BogdanDembiński-StaraAkademiaPlatona…
wyjątkowogłębokieodbiciewpracachifilozoficznejpostawieczłonków
Akademii.Tępostawęchciałbymuczynićprzedmiotemrozważań,ukazując
jejsensiistotę,przyczyniającsięwtensposób,byćmoże,dogłębszego
zrozumieniaepoki.
PracastanowikontynuacjębadańnaddziejamiPlatońskiejAkademii,
którejpierwszączęśćprzedstawiłemwksiążce:PóźnyPlatoniStara
Akademia.Jejwłaściwypodtytułwinienbrzmieć:Uźródełmatematycz-
negoprzyrodoznawstwa2.Takabowiemhipotezazwiązanabyłazodczy-
taniemsensuiistotystanowiskafilozoficznegoczłonkówStarejAkademii,
proponowanychtakprzezpóźnegoPlatona,jakibezpośrednichjego
następców.Wtensposóbwyznaczonazostałajednocześnieperspektywa
badawcza,zpozycjiktórejanalizowaćmożnadziejesamejAkademii.
Uznałem,żePlatoniakademicypierwszejfazydziałaniaAkademiido-
konaliprzełomowychzmianwsposobachrozumieniaświataimetodjego
opisywania,któreskutkowałyzasadniczymdlarozwojucałejcywilizacji
europejskiej,projektemmatematycznegoprzyrodoznawstwa.Sukcestego
projektu,jegoaktualnośćiciągłedoskonaleniedoprowadziłodopowstania
cywilizacjitechnicznej.Trudnoznaleźćprojektyrównieznaczące,które
wpłynęłynarozwójświataijegodzieje.Jużsamakoncepcjamatema-
tycznegoprzyrodoznawstwawystarczałbydouznaniawyjątkowejpozycji
Akademii.Często,zwielupowodów,zapominamy,żeelementemtegopro-
jektu,byłarównieższkołaArystotelesa,członkaAkademii,wktórejprze-
bywałonprzezdwadzieścialat.DzisiajprzywykliśmyoddzielaćPlatonaod
Arystotelesa,zapominającczęstoogłębokichzwiązkach,jakiewiążątych
dwufilozofów.Rzeczjasna,filozofięArystotelesatraktowaćtrzebajako
projektsamodzielny,jednakniejakoprojektprzeciwstawnyplatonizmowi.
Wistociestanowionspecyficznąinterpretacjęplatonizmuijestskutkiem
dyskusjizPlatonem,bezktóregoniemógłbybyćwogólezrozumiany.Jeśli
zatem,wpewnymogólnymsensie,przypełnejświadomościograniczeń,
uznać,żefilozofiaeuropejskaposzłazasadniczodwomadrogami:platońską
iarystotelesowską,tobyćmożełatwiejbędziemożnazauważyćwpływ,
jakiwywarłaAkademianadziejeświata,przedewszystkimnadziejefilo-
zofiiinauki.
PośmierciKsenokratesawroku315p.n.e.mamydoczynieniaznową
jejpostacią,przedstawionezostająoryginalnepropozycjeirozwijanesą
twórczoprojektywcześniejsze.Wyjaśnieniawymagaprzyjętacezura,
2B.Dembiński,PóźnyPlatoniStaraAkademia,Kęty2010.
