Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
I.Pojęciefilmu,kinematografiiiprawfilmowych
przeznaczonyjedyniedlawąskiegogronaspecjalistów.Większośćznichuznaje,że
normprawnychnajlepiejniestosowaćinależyjeobchodzićwszędzietam,gdzie
tylkojesttomożliwe.
Większośćosóbniezdajesobiesprawyztego,żefilmnarodziłsięstosunkowo
niedawnoinieodrazuzorientowanosię,żejakoswoistyrodzajsztukipowinien
podlegaćregulacjomprawnym.JerzyToeplitztrafniekonstatował,żefilmkorzysta
zwielowiekowychdoświadczeńliteratury,malarstwa,teatru,muzyki,tańca,rzeźby
iarchitektury,„urzeczywistniającmarzeniapoetów,malarzyimuzyków,realizując
pragnieniatychtwórców,którymdźwiękiinstrumentów,słowaprzelanenapapier
czyplamybarwnenapłótniewydawałysięzbytbiedneizbytjednostronnebyod-
daćcałezewnętrzneiwewnętrznebogactwoświataiczłowieka”90.
Dziełofilmowestałosięprzedmiotemdociekańspecjalistówzwieludziedzin,
wszczególnościzzakresuteoriisztuki,potemfilmoznawstwa,medioznawstwa,
socjologii,antropologiikulturowej,literaturoznawstwa,psychologiiipolitologii,
wreszciehistorii.Fakt,żedziełofilmowefunkcjonujenarynkusztuki,będącwy-
nikiemskomplikowanegoprocesutwórczegoiorganizacyjnego,najczęściejbardzo
kosztownego,zainteresowałtakżeekonomistów91.Każdazewspomnianychdys-
cyplinspoglądanazjawiskofilmuzeswojegopunktuwidzenia.Dlahistoryków
film,zwłaszczadokumentalny,jestprzedewszystkimźródłem,przyczymzauważa-
jąoniteżwartośćfilmówfabularnychjakoświadectwointerpretacjiprzeszłości92.
90J.Toeplitz,Historiasztukifilmowej,Warszawa1955,s.10–11.
91A.Wróblewska,RynekfilmowywPolsce,Warszawa2014;E.Gębicka,Międzypaństwowym
mecenatemarynkiem.Polskakinematografiapo1989rokuwkontekścietransformacjiustro-
jowej,Katowice2006;M.Sobociński,Zachowanianabywcównarynkudóbriusługkul-
tury,Warszawa2008;A.Gwoźdź(red.),Odprzemysłówkulturydokreatywnejgospodarki,
Warszawa2010,R.Towse,Ekonomiakultury.Kompendium,Warszawa2011;D.Trosby,
Ekonomiaikultura,Warszawa2010;M.Zabłocki,Organizacjaprodukcjifilmufabularnego
wPolsce,Warszawa2013;E.Zajiček,Pracaifilm.Problemyekonomikipracywprodukcji
filmowej,t.I–II,Łódź1997;J.Adamowski,RynekaudiowizualnywPolsce:ocenaiperspek-
tywy,Warszawa2003;T.Kowalski,B.Jung,Medianarynku.Wprowadzeniedoekonomiki
mediów,Warszawa2006;T.Kowalski,Mediaipieniądze.Ekonomiczneaspektydziałalności
środkówkomunikowaniamasowego,Warszawa1998.
92B.Matuszewski,Noweźródłohistorii,w:J.Bocheńska(red.),Polskamyślfilmowa.Antologia
tekstówzlat1898–1939,Wrocław1975,s.12in.Oczywiściehistorycykulturyniestronią
takżeodprzedstawianiadziejówfilmu.Por.J.Płażewski,Historiafilmudlakażdego,War-
szawa1968;E.Bowser,TeTransformationofCinema1907–1915(HistoryoftheAmerican
Cinema,Vol.2),NewYork1990;D.A.Cook,AHistoryofNarrativeFilm,2ndedition.
NewYork1990;D.Parkinson,HistoryofFilm,NewYork1995;G.Nowell-Smith(red.),
TeOxfordHistoryofWorldCinema,Oxford1999;D.Bordwell,K.Tompson,FilmHi-
story.AnIntroduction.3.NewYork2010;P
.Levinson,Miękkieostrze.Naturalnahistoria
iprzyszłośćrewolucjiinformacyjnej,Warszawa1999.
