Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
rOzDziAŁ1Wprowadzeniedoanalizywariancji
23
POziOmisTOTnOści
Pierwszyzczynników–poziomistotności–jestbardzoistotnądeterminantą
mocytestuiwielkościbłędudrugiegorodzaju.Statystycywskazują,żeimjest
niższawartośćpoziomuistotności(imbardziejkrytycznietestujemyswojehipo-
tezy),tymwiększajestszansa,żenieudanamsięodrzucićhipotezyzerowej,
awięcpokażemy,żeróżnicesąnieistotnestatystycznie.Będziemywięczmu-
szeniutrzymaćhipotezęzerową,mimożejestonafałszywa,zewzględunaprzy-
jętyzbytrestrykcyjnypoziomistotności.Redukowanieryzykapopełnieniabłędu
pierwszegorodzajuautomatyczniepowodujezwiększenieryzykadrugiegorodzaju
izmniejszamoctestu(King,Minium,2009).Choćjesttokryteriumzwyczajowe,
powszechnieuznawanewnaukachspołecznych,towydajesię,żepoziomistot-
nościp≤0,05jestdobrymkompromisemmiędzybłędempierwszegoidrugiego
rodzaju,więcniemasensuustalaćbardziejrestrykcyjnegopoziomu.
siŁAefekTU
Poziomistotności,choćstanowiważnąinformacjępozwalającąpodjąćdecyzjedoty-
czącehipotezyzerowejialternatywnej,mapewnewady.Jednąznichjestsilneuza-
leżnieniepoziomuistotnościodstopniswobody.Naprzykładwteściet-Studenta
dlapróbniezależnych,któryporównujedwiegrupy,imwiększajestliczbaosób
badanych(większaliczbastopniswobody),tymniższyjestpoziomistotnościdla
tejsamejwartościstatystykit.Oznaczato,żeprzytejsamejróżnicyśrednichim
większajestliczbaosóbbadanych,tymłatwiejjestuzyskaćistotnośćróżnic.Aby
określić,jakdużesąróżnicemiędzyśrednimi,obliczasiędodatkowemiarytzw.
siłyefektu,niezależneodstopniswobodyiliczbyosóbbadanych.Takżeistotne
efektymogąsięmiędzysobąbardzoróżnićtym,nailesąsilne.Silnyefektpozwala
wznacznymstopniuprzewidywaćwynikizmiennejzależnej,ponieważwyjaśnia
dużyprocentjejzmienności,słabyefekt–wznaczniemniejszymstopniu.Dodat-
kowo,zdecydowaniełatwiejjestempiryczniewykazaćistnieniesilnychefektów,
natomiastsłabewymagająbardziejdokładnychnarzędzipomiarowych,większej
liczbybadanychorazwykorzystaniatestówstatystycznychodużejmocy.Analo-
giąmogąbyćposzukiwaniafizykówdotyczącebudowyatomu.Potrzebabyłowiel-
kiegozderzaczahadronów,byeksperymentalnieudowodnićistnieniebozonuHig-
gsa,dlategożecząstkapojawiasięnaułamekczasuitylkowbardzospecyficznych
warunka
ch,wię
cjejzarejestrowanieniebyłobymożliwezużyciemmniejdokład-
nychnarzędzi.Podobniewpsychologiiniektóreefektysątaksłabe,żewymagają
specjalnegopodejścia,narzędzipomiarowychczytestówstatystycznych.
Załóżmy,żeinteresujenaswielkośćzarobków,którazależyodpoziomuwykształ-
cenia.Analizujemyróżneczynnikiwpływającenazarobkiiwidzimy,żenaprzykład
siłAeFektu
