Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
rOzDziAŁ1Wprowadzeniedoanalizywariancji
19
(zadaniełatweversuszadanietrudne)pokazałoograniczeniazasadynefektywność
wykonywaniazadańzwiększasięwobecnościinnych”.Okazałosiębowiem,że
obecnośćwidownipoprawiawykonaniezadańprostych,natomiastpogarszapoziom
wykonaniazadańtrudnych.
Wprowadzeniekolejnejzmiennej(trudnośćzadania)przyczyniłosięwięcdo
uchwyceniaograniczeńwzakresiekorzystnegowpływuinnychosobnikówna
poziomwykonaniazadań.Okazałosię,żetasamazmiennamożemiećzarówno
korzystny,jakiniekorzystnywpływ,zależnieodtrudnościzadania.Przykład
tenpokazujeurokinterakcji,czyliwspólnegooddziaływaniadwóchlubwięcej
zmiennych.
OGrAniczeniAzŁOŻOnychPlAnówbADAwczych
Podczasrozbudowywaniaschematubadawczegomożemyuwzględnićdowolną
liczbęczynników,jednak–jakwiększośćrzeczywnaszejrzeczywistości,również
ipomnażaniezmiennychwymagaumiaru.Niejestbowiemwskazanerozbudowy-
wanieschematówbadawczychdorozmiarów,zktóryminiesposóbsobiepotem
poradzić.Interakcjadwóchzmiennychprzybierazwyklejasny,klarownykształt
imożnabyrzec:jesteleganckawswejprostocie.Interakcjatrzechzmiennychbywa
równieelegancka,alemożebyćjużtrudniejszadozrozumienia(poziomtrudności
zależytuodstopniakomplikacjischematu,czyliliczbypoziomówkażdegoczyn-
nika).Jeślimamyszczęścieuzyskaćklarownywzorzecwyników,nawetinterakcja
czterechczypięciuzmiennychmożebyćrelatywniełatwadointerpretacji,zwy-
klejednak–ujmująctoniecometaforycznie–przyinterakcjiczterechzmiennych
większośćrelacjizaczynaspowijaćmgła,przypięciujestjużgęsta,aprzysześciu
niewidaćjużnic.Krótkomówiąc:imbardziejzłożonyschematiimwięcejporów-
nywanychgrup,tymtrudniejznaleźćspójnąinterpretacjęuzyskanychwyników
–wrazzewzrostemkomplikacjischematubadawczegowzrastaryzykouzyska-
niawynikówmałospójnychbądźzależnościtworzącychtrudnydointerpretacji
wzorze
c.Zwyklewię
czamiastjednegomonstrualnegobadaniazalecasięraczej
seriębadańeksplorującychwsposóbsystematycznydanyproblembadawczy(zob.
Wojciszke,2004).Zalecenietozwiązanejestteżztym,żezwiększeniewbadaniu
liczbyzmiennychniezależnychpociągazasobązwyklewzrostliczbyzmiennych
ubocznychczyzakłócających.Tozaśutrudniaznalezienieinteresującychzależ-
nościbądźwręczfałszujeichobraz.Takiezłożonebadanie,wktórymmierzymy
bardzodużozmiennych,powodujeteżuosóbbadanychtrudnośćzezrozumie-
niem,ocochodzi,izmniejszarealizmpsychologiczny.Uwagatadotyczyzwłasz-
czaeksperymentów.Problemtenzostałopisanybardziejszczegółowowrozdziale1
Statystycznegodrogowskazu1(BedyńskaiCypryańska,2012)orazwewprowadzeniu
doanalizywariancjizpowtarzanympomiaremwrozdziale4niniejszegotomu.
