Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ARTURBIŁGORAJSKI,ANNACHORĄŻEWSKA
Ustawaz17.03.1921r.–KonstytucjaRzeczypospolitejPolskiej5przy-
znawaławart.47PrezydentowiRzeczypospolitejprawodarowaniaizła-
godzeniakaryorazdarowaniaskutkówzasądzeniakarno-sądowego.
GłowapaństwaniemogłajednakstosowaćtegoprawadoUministrów
zasądzonychnaskutekpostawieniaichwstanoskarżeniaprzezSejm”.
Prezydentniemógłtakżedecydowaćoamnestii,którabyłaudzielana
wyłączniewdrodzeustawodawczej.
Kolejnapolskamiędzywojennaustawazasadniczarównieżregulowa-
łaomawianeprawo.Artykuł69ustawykonstytucyjnejz23.04.1935r.6
stwierdzał,że:UPrezydentRzeczypospolitejwładnyjestaktemłaskidaro-
waćlubzłagodzićskazanemukarę,wymierzonąorzeczeniemprawomoc-
nym,tudzieżuchylićskutkiskazania”.Głowapaństwa,takjaknagruncie
Konstytucjimarcowej,niemogłaudzielaćamnestii,którawymagaładrogi
ustawodawczej.
WprawołaskiwyposażałPrezydentaRzeczypospolitejrównieżart.13
tzw.MałejKonstytucjiz1947r.7Przewidywałonwtymzakresiepowrót
dorozwiązańzawartychwart.47Konstytucjimarcowej.
Odtradycjipowierzaniaprawałaskiprezydentowiodstąpiłanatomiast
KonstytucjaPRL8,którawswoimpierwotnymtekściepowierzaławy-
konywanietejkompetencjiRadziePaństwa(art.25pkt10).Cociekawe,
ustawazasadniczaz1952r.,wprzeciwieństwiedoKonstytucjimarcowej
ikwietniowej,wżadensposóbnieprecyzowałatreściprawałaski,po-
zwalającnazdeterminowanietejostatniejprzezpoglądynaukiprawa
ikształtpraktyki9.Prawołaski(równieżwżadensposóbnieograniczone)
wróciłowręceprezydentawrazzrestytucjątegoorganunamocynowe-
lizacjiKonstytucjiPRLz1989r.10(art.32fust.1pkt10KonstytucjiPRL).
Równielakonicznąregulacjętejkwestiizawierałatzw.MałaKonstytucja
z1992r.,ograniczającasięwart.43dostwierdzenia,że:UPrezydentsto-
sujeprawołaski”11.
5Dz.U.Nr44,poz.267zezm.,tzw.Konstytucjamarcowa.
6Dz.U.Nr30,poz.227,tzw.Konstytucjakwietniowa.
7UstawaKonstytucyjnaz19.02.1947r.oustrojuizakresiedziałanianajwyż-
szychorganówRzeczypospolitejPolskiej(Dz.U.Nr18,poz.71zezm.).
8KonstytucjaPolskiejRzeczypospolitejLudowejuchwalonaprzezSejm
Ustawodawczywdniu22.07.1952r.(Dz.U.Nr33,poz.232zezm.).
9Zob.A.Murzynowski,UłaskawieniewPolsceLudowej,Warszawa1965.
10Zob.ustawaz7.04.1989r.ozmianieKonstytucjiPolskiejRzeczypospolitej
Ludowej(Dz.U.Nr19,poz.101).
11Ustawakonstytucyjnaz17.10.1992r.owzajemnychstosunkachmiędzy
władząustawodawcząiwykonawcząRzeczypospolitejPolskiejorazosamorzą-
dzieterytorialnym(Dz.U.Nr84,poz.426zezm.).
112
