Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
KrzyżaoprzeprowadzeniedochodzeniawsprawieujawnionejprzezNiemców
wkwietniu1943r.radzieckiejzbrodniwKatyniu,gdziewkwietniu1940r.Sowieci
zamordowalikilkatysięcypolskichoficerów,jeńcówwojennych[8]?GenerałAnders,
byłydowódcaArmiiPolskiejwZSRR,dopierowkwietniu1948r.napisał
wprzedmowiedowydanegowLondyniezbiorudokumentówZbrodniakatyńska
wświetledokumentów,że„ofiaramimordukatyńskiegobyliżołnierzepolscy,
przeważnieoficerowiewzięcidoniewoliprzezczerwonąarmięw1939r.(...),którzy
najdłużejwalczączniemieckimnajeźdźcą,zostalizagarnięciprzezwojska
radzieckie,uderzającnanasodtyłu.Wroku1941(...)mielionistaćsiężołnierzami,
tworzącejsięwówczasarmii”[9].
Zbrodniakatyńskabyłatypowązbrodniąwojenną,alewystąpienieprzezrząd
polskiwLondyniedoMiędzynarodowegoCzerwonegoKrzyżabezuprzedzenia
otymrządówbrytyjskiegoiamerykańskiegoozbadanietejzbrodni,októrąZSRR
oskarżyłNiemców,potymjaktakiewystąpieniedoMCKwystosowałrząd
niemiecki,byłowówczesnejsytuacjipolitycznejniewybaczalnymbłędem,awręcz
brakiempolitycznejodpowiedzialności.RooseveltowiiChurchillowizależałoprzede
wszystkimnajaknajwiększymzaangażowaniuZSRRwwalcezhitlerowskimi
Niemcamiiniechcieli,abycokolwiekmogłozakłócićtozaangażowanie.Stalin
wykorzystałpolskiewystąpieniedoMCKjakopretekstdozerwania25kwietnia
1943r.stosunkówdyplomatycznychzrządempolskim,motywującswojestanowisko
tym,żejaknapisanownocierząduZSRRdoambasadorapolskiegowMoskwie
„wykorzystującoszczerczyfalsyfikat[polskirząd]chcewymusićustępstwa
terytorialnekosztemradzieckiejUkrainy,BiałorusiiLitwy”[10].Sowiecinietylkonie
przyznalisiędozbrodni,obcżającnniemiecko-faszystowskichoprawców”,ale
jeszczeobrócilicałąsprawęprzeciwkoPolsce,uznającpolskieżądanie
przeprowadzeniadochodzeniaprzezMCKza„naruszającewszelkiezasadyinormy
przyjętewstosunkachmiędzydwomapaństwamisojuszniczymi”–jakpisał
21kwietnia1943r.StalindoChurchilla.ProtestyprezydentaUSARoosevelta
ipremieraWielkiejBrytaniiChurchillaprzeciwkotejdecyzjiprzekazanenaręce
StalinaorazprośbaambasadoraRPwMoskwieojejcofnięcienieprzyniosły
oczekiwanegorezultatu.JednocześniewładzeZSRRzapewniały,jakwynikało
zwypowiedziradzieckiegoambasadoraprzyrządachsojuszniczychnawychodźstwie
wLondynieA.Bogomołowa,wżadnymwypadku„niemyśląoutworzeniu
wMoskwiepolskiegorządukomunistycznego”,stwarzającpozory,żeprzywrócenie
stosunkówzrządemRPbyłomożliwe[11].Jaksięokazałoniebyłomożliwe,gdyż
StalinprzygotowywałsiędosowietyzacjiPolskiidalsząwspółpracęzpolskim
rządemnawychodźstwieuznałzaprzeszkodęwrealizacjitegocelu.
Wtensposóbdospornejwstosunkachpolsko-radzieckichsprawywyprowadzenia
doIranuwiosną1942r.ArmiiPolskiejgenerałaAndersaidoutrzymującegosię
napięciawokółkwestiiprzyszłejgranicypolsko-radzieckiej,któraniezostała
ostatecznieijednoznacznieuregulowanawporozumieniuSikorski-Majski,doszła
zbrodniakatyńska,najbardziejbulwersującazludzkiegopunktuwidzenia.Wszystko
tospowodowało,żetzw.sprawapolskastałasięjednązpoważnychprzyczyn