Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1010Podstawoweteoriedydaktyczneimodeleedukacji
11
skiegoteoretyka(ClaudeElwoodShannon,1916–2001),którywswojejMatema-
tycznejteoriikomunikacji(Shannon,1948)wyraziłpogląd,żeprzekazwszystkich
informacjipodlegazniekształceniom.Zniekształceniainformacjizależąodka-
nałukomunikacyjnegoorazodsposobunadawania(kodowania)iod-
bioru(dekodowania)informacji.Zteoriiwynikam.in.fakt,żekażdą
TeoriaShannona
informacjęmożnaprzedstawićwpostaciciąguzerijedynek,abędzie
–kluczemdo
tonajbardziejoptymalny,podlegającyminimalnymzniekształce-
zrozumieniamodeli
niom,sposóbprzekazu.Stwierdzenieto-chociażnieodrazu-stało
edukacji
siępodstawąbudowywszystkichwspółczesnychkomputerów.Oka-
zujesię,żeteoriaShannonamaswójwyraźnywyraztakżewdziałaniachdydak-
tycznych,gdyżkażdywystępującytuprzekazinformacjipodlegazniekształce-
niom,zarównonaetapieprzekazuodnadawcydoodbiorcy,jakinaetapie
transferuiłączeniainformacjiwewnątrzumysłuuczącejsięosoby.Znajdujeto
swojeodzwierciedleniepraktyczniewkażdymmodeluedukacji.
Behawioryzm
Zgodniezmodelembehawioryzmuuczącasięosobajestjednostką
Reagowaniena
pasywną,którareagujetylkonadocierającebodźce.Myśltazosta-
bodźce–podstawą
łarozwiniętanajpierwwpracachWatsona(JohnB.Watson1878–
poznaniawmodelu
1958),późniejPawłowa(IwanPawłow1849–1936)iSkinnera(Bur-
behawioralnym
rhusFredericSkinner1904–1990).Wpracachtychudowadniano,że
zarównozwierzęta,jakiludziereagująnaokreślonebodźcewsposóbuwarun-
kowanyodrodzajubodźców,areakcjitakichmożnasięnauczyć.Jednaksfor-
mułowanewtymzakresieprawastałysiępodstawąkrytykibehawioryzmu,
któremuzarzucanoporównywanieludzizezwierzętamiibrakuwzględniania
unichreakcjiwyższych(Suredaiinni,2000).Tymczasem-cozostałoniedaw-
noudowodnione-reakcjanabodźcejestuzależnionakognitywnieipodlega
ograniczeniombiologicznym(Myers,2005).
Behawiorystówinteresowałwyłączniebezpośredniiobiektywny
Analizawyłącznie
przekazinformacjiodnadawcydoodbiorcy,cowprostysposóbob-
obiektywnego
razujeteoriaShannona.Jednaknieuwzględnianotutajjużnawet
przekazuinformacji
zakłóceńwynikającychzniepoprawnegoodbiorubodźcówprzezre-
ceptoryuczącychsięosób,cooczywiścieniespełniazasadteoriiShannona.
Tymbardziejniepodlegałyanaliziewewnętrzneprocesyprzyswajaniainfor-
macji,auczeńijegoumysłbyłtupostrzeganyjakoHczarnaskrzynka”,doktó-
rejniemadostępu.Wcałymprocesiepoznawczymmogłybyćbadanejedynie
zewnętrzne,obiektywnewynikipracyucznia,ametodasamoobserwacjibyła
wręczniedopuszczalna,gdyżzawierałanieobiektywneelementysamoświado-
mościiprzeżyć(Wiest,2003).Tymczasemprocesywewnętrznejednostkisą
uwarunkowanezakłóceniamitamwystępującymi,którerównieżpodlegają
prawomwynikającymzteoriiShannona.