Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
13
Jakwykazałybadania,polszczyznaodziedziczonaosóbwczesno-
dwujęzycznychjestdośćzróżnicowana(por.Besters-Dilgeriin.2016).
Wśródjejużytkownikówosoby,którewpełniopanowałysystem
językapolskiego,osobyzprzeciętnąznajomościąkoduorazosoby,
dlaktórychużyciejęzykapolskiegoograniczasięwyłączniedokon-
taktówrodzinnych.Wstosunkudopolszczyznykrajowejjęzykpolski
osóbbilingwalnychwykazujewieleistotnychróżnic.Możnazaobser-
wowaćlicznezaburzeniawakwizycjipolskiegosystemuleksykalno-
-semantycznego,fleksyjnegoiskładniowego,rzadziejfonologicznego.
Zjednejstronyjesttospowodowaneniepełnymprzyswojeniemjęzyka
genetyczniepierwszego(J
1)wokresiekształtowaniasięswoistejmowy
dziecięcejnaskutekkontaktuzsilniejszymfunkcjonalniejęzykiem
krajuzamieszkania(J
2).Zdrugiejzaśstronyniewpełnirozwinięty
systemjęzykowy-podwpływemróżnychczynnikówjęzykowych
ipozajęzykowych-podlegastopniowemuubożeniu,cozkoleimoże
skutkowaćcałkowitąjegoutratą.
Uczestnictwowdyskusjinadteoretycznymiimetodologicznymi
podstawamiprojektuorazwspółudziałwbadaniachipracachnadma-
teriałamidydaktycznymiumożliwiłygłębszynamysłnadmowąosób
bilingwalnych,uktórychjęzykpolskijestjęzykiemrodzimym(język
polskijakoodziedziczony,J
POD),niemieckinatomiast-choćprzyswa-
janyjakodrugi-językiemfunkcjonalniepierwszym.Wstępnebadania
nadpolszczyznąosóbbilingwalnych(por.Libura,Żurek2016a)ukaza-
łyliczneproblemy,zjakimispotykająsięPolacyprzyswajającyjęzyk
polskijakoodziedziczonywwarunkachbilingwizmupolsko-niemiec-
kiego.Podczasanalizymateriałujęzykowegouwagęautorkizwróciły
słyszalnewnagraniachwielokrotnepróbyradzeniasobiezwłasnymi
niedoboramileksykalnymi,któresygnalizowanowerbalnymilubnie-
werbalnymiśrodkamiwyrażającymizastanawianiesię,niekiedyna-
wetzakłopotanielubfrustrację.
Wspomnianemechanizmyprzekazywaniainformacji-mimojęzy-
kowychograniczeń-nazywasięwliteraturzeprzedmiotustrategia-
mikomunikacyjnymi(np.Selinker1972,Cohen2011).Stanowiąone
przejawkompetencjistrategicznejróżnychgrupużytkownikówjęzyka,
najczęściejwsytuacjiniepełnejkompetencjijęzykowej.Pojawiająsię
międzyinnymiuosóbuczącychsięjęzykadrugiego/obcego,osóbdwu-
lubwielojęzycznychorazdziecimonolingwalnych.Nietylkopomagają