Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie:projekt„Kulturakonspiracji”
13
argumentacyjnądoskonalepasujestwierdzenieDanielaPassentaoStefanie
Kisielewskim:nnawetjeślifauluje,tozwdziękiem”4.
Wybórpracdziesięciuautorówoczywiścieniewyczerpujezagadnie-
nia.Jednakwydajesię,żejestwystarczający,abyzyskaćorientacjęwprze-
mianachmyśleniaoteoriachspiskowychiwyrobićsobiebardziejkom-
pleksowestanowiskonaichtematniżto,którezazwyczajprzyjmujesię
podwpływemkolejnychwiadomościmedialnych.Jestemprzekonany,że
ustaleniaposzczególnychautorówonaturzeteoriispiskowychbezproble-
mumożnarozciągnąćnapolskieprzejawytegotypumyślenia,nawetjeśli
zdecydowanąwiększośćprzykładówwzebranychtekstachdotyczyStanów
ZjednoczonychAmeryki.DoszerszegoichodczytaniawprostzachęcaHo-
fstadterwswoimeseju:nWybrałemamerykańskąhistorię,byzilustrować
stylparanoicznytylkodlatego,żejestemamerykanistąistanowitodlamnie
najwygodniejszerozwiązanie.Fenomentenjednak,takjakniejestwłaści-
wyjedynieczasomwspółczesnym,takteżnieograniczasięwyłączniedo
amerykańskiegodoświadczenia”5.Podobnesugestiemożnaodnaleźćtak-
żeuinnychautorów.Przytejokazjizaznaczęjednak,żewkilkutekstach
dokonanonielicznychskrótów(miejscateoznaczonezostałynawiasem
kwadratowym).Miałyonenaceluwłaśniewyeksponowanieogólnychroz-
ważańnatematnaturykonspiracjonizmupoprzezpominięcieniektórych
opisówposzczególnychprzypadkówteoriispiskowych.
Odnoszącsiędowszystkichzebranychtekstówłącznie,należyzazna-
czyć,żenietylkoukazująoneprzemianymyśleniaoteoriachspiskowych,
aleodzwierciedlajątakżeszerszeprzeobrażeniazachodzącewnaukach
społecznych.Najogólniejzmianatapoleganaprzejściuodklasycznego
paradygmatuczerpiącegozXIX-wiecznejhistoriografiiorazzwielkich
funkcjonalistycznychteoriispołecznychkurozmytejperspektywiestu-
diówkulturowychorazpostmodernistycznejikonstruktywistycznejrewizji
wcześniejszychparadygmatów.Nainnympoziomiejesttozmianaroliba-
daczy,wiodąca-byposłużyćsiętupopularnąmetaforą-odprawodawców
dotłumaczy.Przemianytewidaćnietylkonapoziomieprzyjmowanychza-
łożeńiużywanegosłownika,alenawetnapoziomiesposobukonstruowania
narracji.Abyprzekonaćsięoprzemianachdyskursunaukowegonaprze-
strzeniraptemkilkudziesięciuostatnichlat,znówwystarczyzderzyćktóryś
zpierwszychdwóchtekstówzjednymztychostatnichwtomie.
*
*
*
4S.Kisielewski,AbecadłoKisiela,Interim,Warszawa1990.
5R.Hofstadter,Stylparanoicznywpolityceamerykańskiej,wtymżetomie.