Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wsęp
wtymkwe¶iewsółautor¶warozłącnegoinierozłącnego.Problematyka
war¶wowejbudowydziełaje¶na¶ępnieanalizowanapodkątemprawa
autorskiegowróżnychformach,dotycącychzwłaszcadozwolonegoużyt-
ku:opracowania,tłumacenia,adaptacji,insiracji,cytatuitp.
Zuwaginato,badanyje¶tuintelektualnymodelutworuliterackie-
go,koniecnebyłosięgnięciedogenezypodobnychkon¶ruktów,tworonych
-zracjiswegoab¶rakcyjnegocharakteru-wflozofi,azcasemtakżewin-
nychnaukachhumani¶ycnych:lingwi¶yce,psychoanalizie,psychologii,an-
tropologii¶rukturalnej,gramatycegeneratywnej,semiotyce,badaniachkultu-
rowychitp.Stanowiąoneszerokie,interdyscyplinarnetłoniniejszychbadań.
Chronologicnyiterytorialnyzakresanalizyobejmujewszy¶kieepo-
kiimiejscarozwojuludzkości:odgenetycnychźródełmowy3ipierwszej
oralności,poprezwynalazekpisma4,rozwójtwórcościliterackiejidzien-
nikarskiej,docasówwsółcesnych,zszerokorozwiniętymibadaniami
literaturoznawcymi,medioznawcymiiprawnoautorskimi.Zakresuregulo-
wańprawnychdotycywyłącniedoktrynypolskiegoprawaautorskiego,
aprytoconeturozważaniasecjali¶ówzinnychkrajów¶anowiąjedynie
materiałporównawcy.
3
Informacjaoodkryciungenumowy”ukazałasięwnNewYorkTimesie”4października2001r.Powołanosię
wniejnaarykułdr.Anthony’egoP
.Monaco,zamieszconywnNature”
.Niewiadomojednak,jakikiedypow¶ała
ludzkamowa.Niektórynaukowcytwierdzą,żeznaleźlidowodynanienietejzdolnościwcaszkachi¶otcłe-
koksztnychzrodzinyHominidæsredwielumilionówlat.Inni,jakRichardKlein-archeologzUniwersytetu
Stanforda-uważają,żemózgwsółcesnegocłowiekapow¶zaledwie50tys.lattemuwwynikuściśleokre-
ślonejzmianygenetycnej,któraumożliwiłarozwójmowy.TenpoglądkoresondujezteoriąNoamaChomsky’ego
z1959r.,zgodniezktórąwsy¶emiemózgowychpołąceńnerwowychi¶niejewysecjalizowanynorganmowy”
.
Wpracynaukowej,opublikowanejwnNature”icytowanejwnTimesie”z15sierpnia2002r.,wybitnygenetyk
szwedzkiegopochodzeniadrSvantePääbozIn¶ytutuMaxaPlanckatwierdzi,żebadaniagenomówludziiszym-
pansówwskazująnapojawieniesięirozwójmowywokresieo¶atnich100tys.lat.Por.I.Bourdial,Czyneander-
talcykumiałmówić?,nNewsweekNauka”,wresień2003r.
4
Warożytnościpismotraktowanojakodarbogów(Egipt)lubobjawionyprekaz(Skandynawia).Egipcjanieuważa-
lipismozadarbogaskrybyTota,któregogłównymmiejscemkultubyłoChemenu(Al-Aszmunajn).Byłtobógksiężyc,
jednozocubogaświataipancasu,wynalazcapisma.Totjakobógmądrościpatronowałpisaromiwszelkimnaukom.
Uważanogozaposłańcabogów,więcGrecyutożsamialigozHermesem.Totapred¶awianowpo¶aciibisa,cłowieka
zgłowąibisalubjakopawiana,którebyłytakżejegoświętymizwierętami.Sio¶Tota,Seszat,uważanozaboginię
pisma,rachowaniaiplanów.Spisywałaonarocnikiiurocy¶ościpoświęconekoronacjiwładcy.KapłanSeszatwy-
tycwterenieplanyświątyni.Por.A.Dembska,KulturasarożytnegoEgiptu.Słownik,Warszawa1995,s.208.Zkolei
skandynawskierunysłużyłynietylkodozapisywaniasłówcypojęć,aletakżedoodcytywaniapryszłości,odpędza-
niademonów,pokonywaniawrogów,obłaskawianiapryrodyizapewnianiadobregolosu.WedługEddypoetyckiej
wielkibógOdynprezdziewięćdniinocydobrowolniewisiałnaDrewieŻycia-jesionieYggdrasil,prebitywłasnym
oszcepem.Będącnagranicyżyciaiśmierci,osiągnąłwyższypoziomduchowegorozwoju:zabiłniższenja”idoznał
oświecenia.O¶atniegodniaukoreniDrewa,cyliwewnątrsiebie,ujrowe24znakipismapośrednicącemiędzy
umysłemaduszą.Niektórezrunbyłydobrocynne,inneniszcące,awszy¶kiezłożonewyłącniezliniipro¶ych,by
łatwobyłojeżłobićwdrewnie,kościcykamieniu.Wycinaniuruntowaryszyłrytuał,wktórymuce¶nicylitylko
wtajemniceni.Wyrocniarunicnanieprekazywałainformacjipochodzącychzeświataduchów,alepomagałaodkryć
wiedzę,któradremiewludziach.Kontaktzniąumożliwiałobcowaniezwłasnymwyższymnja”ibyłswoi¶ąpodróżą
wgłąbsiebie.Zob.L.Matela,Runyiichpraktycnezasosowanie,Biały¶ok1998.
8