Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.MilneEdwards,zoologifizjologfrancuski
logii,byłopytanieogenezęipochodzenieno-
XIXwieku,twierdził:nharmoniawszyst-
wychkomórek;poszukiwaniemechanizmów
kichczęściorganizmuzależynieodwza-
pozwalającychnazachowanie(dziedziczenie)
jemnegonasiebiewpływujegocząsteczek
jejcechindywidualnychiewolucjiwzłożony
składowych(wdomyślekomórek),lecz
organizmwielokomórkowy.Wielupoprzed-
jestwynikiemkoordynacjiuwarunkowa-
nikówSchleidenaiSchwanna,główniebota-
nejwoląjednolitejzasady,zgóryzałożone-
nikówtejmiarycoAdolpheBrogniart(1827),
goplanu,poprzedzającejidei”
.Poglądten
FranzMeyen(1830),Charles-FrançoisBrisse-
miałwXIXwiekuzdecydowanieznamio-
audeMirbel(1835)iHugovonMohl(1835),
naidealistyczne,jakkolwiekniebyłoncał-
obserwowałopowstawanienowychkomórek
kowiciepozbawionypodstaw,alejedynie
nadrodzepodziałujużistniejących.Jakkolwiek
wtedy,gdyusunęłosięzniegotakiepoję-
zarównoSchleiden,jakiSchwannuwzględnili
ciajak:nwola”oraznidea”
,aobserwowaną
teobserwacjewswoichopracowaniach,toich
nharmonię”wytłumaczyłonieprzerwaną,
zdaniemniedawałyonepełnejodpowiedzina
przezmilionylattrwającąselekcjąopty-
podstawowepytanie.Uzupełniającswojąteo-
malnychrozwiązańmorfo-fizjologicznych,
riękomórkową,wysunęliwłasnąkoncepcję,
kontrolowanychprzezdobórnaturalny.Po
którejgłównąideąbyłopowstawaniekomórek
wykonaniutejpoprawkiedycyjnejpogląd
denovo.Nowekomórkimiałyformowaćsię
Edwardsastajesiębardziejprzystającydo
nadrodzematerializacjijakiejśnieokreślonej
drugiegopoglądureprezentowanegoprzez
macierzy,którąnazwalicytoblastemą,obecną
RudolfaVirchowawroku1858,anawetgo
wkomórkachnrodzicielskich”
.
rozszerza.
Hipotezacytoblastemy,któramiaławy-
2.RudolfVirchowuważałorganizmzasumę
tłumaczyćpochodzeniekomórek,ajednocze-
lubrodzajnpaństwakomórek”
,zktórych
śnieprzeciwstawićsięstalepenetrującejnauki
każdajestsamodzielnymjestestwem.
biologiczneteoriinsamorództwa”
,wzbudziła
Zjegozałożeniawynikałoniezbicie,że
wielezastrzeżeń,gdyżsamawsobiezawierała
funkcjecałegoorganizmuniejakosumą
elementynsamorództwa”
.Wlatach1840-1860
arytmetycznąfunkcjiwszystkichbudują-
wielubadaczyzwróciłonatenproblemszcze-
cychgokomórek.PoglądVirchowamoż-
gólnąuwagę,zwłaszczażeichwielostronne
nauważaćzaskrajniemechanistyczny,ale
obserwacjeniepotwierdzałyteoriiblastemy.
zupływemczasuzostałonrozszerzony
ZeznanychbotanikówXIXstulecia,przeciw-
iuzupełnionyprzeztegożsamegoEdward-
nikówteoriiblastemy,należywymienićtakie
sa,anastępnieErnstaHaeckela,istałsię
nazwiskajak:FranzUnger,HugovonMohl
podstawądoorganizmalnegopojmowania
iCarlNägeli,zestronyzaśzoologówbyłyto
zjawiskżyciowych,przeciwstawiającsię
autorytetytejmiary,coAlbertvonKölliker,
poglądowiwitalistycznemunafunkcjono-
RobertRemakiRudolfVirchow.
wanieorganizmów.Byłtopoważnykrok
Podwudziestoletnichbadaniachodrzuco-
wbudowaniuaparatumyślowego,który
nowkońcuhipotezępowstawaniakomórek
pozwalałwsposóbwłaściwyijednoznacz-
denovo,nienaruszającprzytymtrzonusamej
nytłumaczyćwielezjawiskbiologicznych
teoriikomórkowej.Wysuniętopropozycję,
wzakresiemorfologii,fizjologiiipatologii
żekomórkimogąpowstawaćjedyniezjuż
organizmów.
istniejącychkomórek.Poglądtenzaprezen-
towałporazpierwszywroku1844vonKöl-
PodstawowymwyzwaniemwXIXwieku
liker,wswojejklasycznejpracynadrozwo-
dlanowopowstałejdyscyplinynauki-cyto-
jemgłowonogów,anastępnieuogólniłswój
XXIV
Teoriakomórkowawprowadzenie