Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MariaKielar-Turska
upowszechnianiaisztuki,inauki,koncepcjaSzumanapozostajewtymwzględzie
aktualna.Szumanprowadziłtakżeszerokozakrojonebadanianadrecepcjąsztuki
przezdzieciimłodzież:recepcjąbajkiprzezdziecko,filmu,utworówliterackichoraz
nadroląsztukiwwychowaniu.Kochałsztukęistarałsięzrozumieć,cojestjejistotą,
czymobdarzaonaczłowieka.Uważał,żesztukaodgrywawkształtowaniuczłowieka
niemniejsząrolęniżnauka.Sampraktyczniezajmowałsięsztuką:grałnaskrzypcach,
malował,pisałwiersze.
WartozwrócićuwagęnastosowaneprzezSzumanametodybadania.Napierwszym
miejscustawiałobserwację.Daneobserwacyjnebyłynietylkozapisywanenapapierze,
aletakżerejestrowanezapomocąaparatufotograficznegoifilmowego.Wwykładzie
Ocelachisposobachzastosowaniazdjęćfilmowychwnaukowychbadaniachpsychologicz-
nych(1951)pokazywał,czemusłużyfilmowarejestracjaijaknależyzniejkorzystać.
Zaznaczał,żerejestracjafilmowastanowisurowymateriał,którytrzebaumiećbadać
ianalizować,jeżelichcesięosiągnąćrzeczywistenaukowerezultaty.Metodafilmo-
waumożliwiadokładnestudiowaniezjawiskruchuistawaniasię,służyutrwaleniu
zjawiskiprocesówzmieniającychsięorazprzeistaczającychnaoczachobserwatora,
awłaśniefaktyżyciapsychicznegosąnaturydynamicznej.Ważnymzadaniemba-
daczajestustaleniekryteriów.Ztakopracowanegomateriałumożnawyczytać,jak
działaświadomość.
Szumanbyłżywozainteresowanyproblemamipsychodydaktyki:przygotowywał
psychologicznepodstawydopracynauczycieli,pisałdlanichpodręczniki(powojnie
ukazałysię:Psychologiawychowawczawiekudziecięcego,1947;Psychologiawychowawcza
wiekuszkolnego,1948),drukowałwieleartykułówwczasopismachdlanauczycieli.Jego
dydaktyczneprzesłaniezawierałosięwzachęcaniunauczycielidoobserwowaniadziec-
kaiuświadamianiasobie,coznacząjegozachowaniaorazcoztegowynikadlana-
uczyciela.Ponadtozamieszczałwielepraktycznychwskazówekwpracachnaukowych.
ItaknaprzykładpracęRozwójpytańdziecka(1939)zamykająpraktyczneuwagidoty-
czącesposobuodpowiadaniadorosłychnapytaniadzieci,astudiumOuwadzezawiera
wskazówkidotycząceutrzymaniadziecięcejuwaginalekcji.ObecnieprzyZakładzie
PsychologiiRozwojowejiWychowawczejfunkcjonujePracowniaPsychologiiDziecka
realizującaprzesłanieSzumana,bypsychologiabyłabliżejdziecka,bliżejczłowieka.
StefanSzumanbyłdobrzeznanywśrodowiskunaukowymiartystycznym
Krakowa.ProwadziłdyskusjezfilozofemRomanemIngardenem,pedagogiem
ZygmuntemMysłakowskim,współpracowałzbiologami:StanisławemSkowronem,
RomanemWojtusiakiem,JerzymKreinerem,prowadziłkonsultacjezjęzykoznawca-
mi:StanisławemJodłowskim,ZenonemKlemensiewiczem,TadeuszemMilewskim,
RomanemStopąorazliteraturoznawcąStanisławemPigoniem,eksperymentowałnad
stanamiświadomościzWitkacym,tworzyłkabaretzJanemPougetem.
Wewspomnieniachzroku1964pisał:„Ich[współpracowników,uczniów
–przyp.MKT]pracewskażądopieronadobre,czyjakopierwszynaUniwersytecie
Jagiellońskimprofesorpsychologiirozwojowejiwychowawczejstworzyłemcoś,na
czymdalejbędziemożnabudować”(1964,s.98).
18
