Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MieczysławStolarczyk:RosjawpolitycezagranicznejPolski…
17
nychdlaPolskiiPolakówdoświadczeńhistorycznychzwiązanychzpolsko-
-rosyjskimirelacjamiwostatnichkilkustuleciachorazztymzwiązanym,
utrzymującymsię,aleiświadomiewzmacnianymprzezmediaiznaczną
częśćpolskiejklasypolitycznejwizerunkiemRosjijakogłównegozagrożenia
iprzeciwnikaPolskioponadczasowymcharakterze.Rosjabyłateż1ina
tympolegałajejważnośćdlaPolski1największympaństwempowstałym
naobszarzebyłegoZSRR,dysponującymnajwiększymwśródpozostałych
państwWNPpotencjałemgeograficznym,demograficznym,gospodarczym,
militarnymorazzdecydowaniewiększyminiżpozostałepaństwaWNPmoż-
liwościamioddziaływaniapolitycznegonaobszarzebyłegoZSRR;jednym
zgłównychpartnerówhandlowychPolski;głównymeksporteremsurowców
energetycznychdlapolskiejgospodarki(ropyigazu);mocarstwemeuroazja-
tyckimoznaczącychmożliwościachoddziaływaniawpłaszczyźniepolitycz-
nej,bezpieczeństwaigospodarczejtakżewskaliglobalnej.DlaRosjiznacze-
niePolskiwynikałoprzedewszystkimznastępującychwzględów:położenia
geograficznegonaszegokraju,wtymgeopolitycznegousytuowaniaPolski
międzyRosjąaNiemcami1największympartnerempolitycznymigospo-
darczymRosjinaZachodzie;sąsiedztwapoprzezenklawękaliningradzką;
tranzytowychatutówPolski(przezterytoriumPolskiprzechodząnajkrótsze
lądowepołączeniakolejowe,drogoweorazrurociągowe1ropanaftowa1
igazociągoweRosjizZachodniąEuropą)
8
.PouzyskaniuprzezPolskęczłon-
kostwawNATO(12marca1999)orazwUniiEuropejskiej(1maja2004)
stopniowowpolitycezagranicznejRosjiwzrastałarolaPolskijakopaństwa
współkształtującegopolitykęNATOiUE,wtymtakżewobecRosji.
Donajważniejszychmiędzynarodowychuwarunkowaństosunkówpolsko-
-rosyjskichwokresiepozimnowojennymnależyzaliczyćdominująceproce-
syitendencjewbliższymidalszymśrodowiskumiędzynarodowymPolski
iRosji,wtymzmianęiewolucjęukładusiłwskaliglobalnejiregionalnej
porozpadzieukładubipolarnegoorazblokuwschodniego,przyspieszenie
procesówglobalizacjiiichimplikacje,ewolucjępozimnowojennegosystemu
bezpieczeństwawEuropie,rozwójprocesuintegracjieuropejskiejwramach
UniiEuropejskiej,ewolucjępolitykizagranicznejStanówZjednoczonych
Amerykijakojedynegosupermocarstwaorazewolucjępolitykinajwięk-
8
Wrazzzakończeniembudowypierwszejnitkigazociągujamalskiegowroku1999
przezterytoriumPolskiprzechodziło16%rosyjskiegoeksportugazu.RurociągiemnPrzy-
jaźń”płynęłaropanaftowa,stanowiąca30%tegosurowcaeksportowanegoprzezFederację
Rosyjską.Wtymokresiepolskiefirmytransportowestałysięrównieżjednymiznajwięk-
szychprzewoźnikówróżnychtowarów,atakżeartykułówspożywczychzEuropyZachodniej
doRosji.A.W.Malgin:StosunkipolitycznemiędzyPolskąaRosjąpo1990r.W:Białe
plamy1czarneplamył,s.701;Zob.M.Menkiszak:Polskawstrategiimiędzynarodowej
FederacjiRosyjskiej.W:BezpieczeństwonarodowePolski:geopolityczneigeoekonomiczne
uwarunkowania.Red.E.Haliżak.Toruń1995,s.19inast.