Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RobertJanik:Rolainterwencjonizmupaństwowego…
25
zmianbyłarozpowszechnionawewszystkichgrupachspołecznych,aPartia
Konserwatywnawydaławieleustawpoprawiającychsytuacjęspołeczeństwa
brytyjskiegojeszczewokresiepoprzedzającymrządylabourzystów
31
.Przepro‑
wadzeniedalekoidącychzmianspołeczno-ekonomicznychnienatrafiłowtej
sytuacjipoczątkowonasilnąopozycję,szczególnieżenaskutekkompromitacji
przedwojennegoukładurządowegozpowoduuprawianejprzezniegopolityki
„appeasmentu”przeciwnicyreformniemoglistawiaćimskutecznegooporu.
WażnybyłrównieżfaktutworzeniawobliczuwybuchuIIwojnyświatowej
rządukoalicyjnego,wktóregoskładweszlipolitycypopierającyruchrobotni‑
czylubznimzwiązani1naprzykładErnestBevin
32
.Pozakończeniudziałań
zbrojnychpolitycznasytuacjabyładlareformatorówkorzystna,ponieważkon‑
serwatyści1wtymczasiewopozycji1akcentowalirównieżpotrzebęprze‑
prowadzeniapewnychzmiannakorzyśćspołeczeństwa
33
.Potwierdzatofakt,że
sporządzenieraportuoubezpieczeniachspołecznychpowierzyłkomisjipodkie‑
rownictwemznanegoekonomistywspółpracującegozośrodkamiakademickimi
wLondynieiOxfordzie1WilliamowiBeveridge’owi(187911963)
34
1jesz‑
czezaswejpierwszejkadencjijakopremierWielkiejBrytanii,konserwatysta
WinstonChurchill(187411965)
35
.Obawiałsięjednaknegatywnychskutków
finansowychzwiązanychzrealizacjąproponowanychwraporcierozwiązań.
Istotnie,zawartewopublikowanejw1942rokupracyW.Beveridge’a
SocialInsuranceandAlliedServicespropozycjebyłybardzośmiałe1
postulowałonpowszechnysystemubezpieczeń,którymiałbyćfinansowany
przezpracobiorców,pracodawców,jakrównieżprzezpaństwo.Szczególnie
kryzysekonomicznybyłwówczaswswejostrejfazie1wkrajutymprodukcjaprzemysłowa
osiągnęłastansprzedkryzysudopierowroku1934.
Wroku1931WielkaBrytaniazerwałazestandardemzłota.Dziękitemuposunięciu
towarybrytyjskiestałysiębardziejkonkurencyjne1,,blokszterlingowy”obsługiwałok.
50%obrotówświatowegohandlu.JednocześnienastąpiłoodejścieWielkiejBrytaniiodwol‑
negohandluiwprowadzeniezasadprotekcjonizmu.
31
Ztegopowodupowstałoironicznetwierdzenie,żetwórcąwelfarestateniejestCle‑
mentAttlee,leczLloydGeorge.
32
H.-Ch.Schröder:DieGeschichteEnglands.EinÜberblick.In:Länderbericht
Großbritannien.Hrsg.H.Kastendiek,K.Rohe,A.Volle.Bonn1994,s.46.
33
WtensposóbspełniałysięobawyChamberlaina,żeniechcianym1przezopcjępoli‑
tyczną,którąreprezentował1następstwemwojnybędziewzrostsiłyorganizacjirobotni‑
czych.
34
WilliamHenryBeveridgebyłwybitnympolitykiemiekonomistąbrytyjskimzwią‑
zanym,przynajmniejpoczątkowo,zneoliberalizmem;opracowanyprzezniegonapolecenie
władzw1942r.memoriałdotyczącypolitykispołecznejłączyłkoncepcjępełnegozatrudnie‑
niaizabezpieczeńspołecznychdlaobywatelizkapitalistycznymsystememgospodarowania.
Zasadytestałysiępodstawąpowojennejpolitykispołeczno-ekonomicznejWielkiejBrytanii.
35
W.Churchillczułsięzmuszonyobiecaćspołeczeństwu,wjednymzprzemówień
radiowychwygłoszonychwmarcu1943r.,ubezpieczenia(zabezpieczenia)socjalne,,od
kołyskidogrobu”.