Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
Ubóstwo,marginalizacja,wykluczeniespołeczne…
medycznąoraz2)prowadzeniepolitykiuwzględniającejinteresyspołeczeń‑
stwa,któraobejmowałabywysokistopieńzatrudnienia,ochronęśrodowiska
naturalnego,budownictwomieszkanioweidziałalnośćoświatową
45
.
Abstrahującodrozlicznychokreśleńwelfarestate,wyróżnićmożnana
gruncietejkoncepcjikilkajejkierunkówinterpretacyjnych.Wymienićnależy
wtymkontekściegrupy:„socjalnychminimalistów”1usiłującychutrzymać
wydatkinacelespołecznenanajniższymmożliwympoziomie,„pragmatystów”
1opowiadającychsięzatakimzakresempomocyspołecznej,któryumożliwi
doraźnerozwiązywaniekonkretnychpotrzeborazprowadzeniebardziejdługo‑
falowychdziałań;„maksymalistów”1stojącychnastanowiskurealizowania
wpraktyceżyciaspołecznegozasadyrównościprzezwyrównywaniedocho‑
dówposzczególnychgrupspołecznych.Niebezpowoduzwolennicytejten‑
dencjizaliczanisączęstodougrupowania„socjalizującego”;znanisąrównież
zwolennicykoncepcjitraktowaniawelfarestatejako„producentadobrobytu”
46
.
Podkreślenieprzeciwstawnościwelfarestatekoncepcjipaństwastróża
nocnego,wyrosłegozestosowaniazasadylaissez‑faire,jestintegralnym
elementemrozważańwielubadaczypolitykispołecznej1zwłaszczatych
zokresulatpięćdziesiątychisześćdziesiątych.Przykłademtegomogąbyć
poglądyK.MannheimaiS.Fine’a,którzyuważali,żeklasycznateoriapań‑
stwawwydaniuliberalnymzawierazabezpieczeniepodstawowychwolności,
przypisującpaństwutylkowwyjątkowychwypadkachobowiązekpodejmo‑
waniadziałańnarzeczspołeczeństwa(np.wdziedzinieoświaty).Wodróż‑
nieniuodtegowelfarestatezawieramechanizmyaktywnegoizorientowa‑
negonakorzyścispołecznedziałaniazestronypaństwanarzecz„popierania
dobraogólnego”.Towłaśnie„działalnośćpozytywna”idążeniedo„ogól‑
negodobrobytu”wytyczająkierunekaktywnościwelfarestate.„Welfare
stateoznacza,żepaństwobierzenasiebieprawasocjalneobywateli.Tentyp
pojawiasięwtrzeciejfazierozwojuprawobywatelskich,kiedyprawaosobi‑
steipolityczneosiągnęłyjużpewienpoziomzaawansowania.Tasekwencja
nabywaniaprawobywatelskichbywakwestionowana,przynajmniejwodnie‑
sieniudoWielkiejBrytanii,aleniemożebyćkwestionowanawodniesieniu
doogółuspołeczeństwrynkowo-kapitalistycznych.Niemawątpliwości,że
wsystemachprzedkapitalistycznychdominowałaprzedewszystkimzasada
odwzajemniania,wkapitalizmieleseferystycznymdominowałazasadaalo‑
kacjirynkowej,natomiastwdrugiejpołowieXXwiekuznaczenianabierają
redystrybucyjnesystemyalokacji,awśródnichwelferestate”
47
.
Pomimoswychniewątpliwychosiągnięćwwieludziedzinachpaństwo
opiekuńczeprzeżywałopoważnykryzysodlatsiedemdziesiątychubiegłe‑
45
R.C.Birch:TheShapingoftheWelfareState.HongKong1976,s.3.
46
„Stateastheproducerofwellbeing”.Wśródzwolennikówtejkoncepcjiznanisą
H.ZinkiA.C.Pigou.
47
W.Morawski:Socjologiaekonomiczna.Warszawa2001,s.1711172.
