Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
Ubóstwo,marginalizacja,wykluczeniespołeczne…
krajupowszechnychubezpieczeńmedycznych1zmieniłojakośćdyskursu
natematinterwencjonizmupaństwowegoiwelfarestate.Jakkolwiekczęść
władzkrajówzachodnichpróbujesięobecniewycofaćzpolityki„ożywiania
gospodarki”iodkrywanaglepotrzebędalekoidącychoszczędnościwsfe‑
rachsocjalnych,tojednakrozbudzonaświadomośćspołecznasprawia,że
wwielumiejscachdochodziobecniedosilnychiniejednokrotniegwałtow‑
nychwswymprzebiegudemonstracjiniezadowolenia.Zewzględunaich
występowanienawokandziestajezagadnienierównościszansisprawied‑
liwegopodziałudóbr1wielewskazujenato,żeniełatwobędziezmusić
opiniępublicznądouznaniazasadnościkoncepcjiinterweniowaniaprzez
państwotylkowprzypadkach,kiedyzagrożonesąinteresywielkiegokapita‑
łu,azachowywaniabierności,kiedychodziolosy„zwykłychludzi”.Ocze‑
kiwaćzatemmożnawzwiązkuztymkontrowersjaminapięćspołecznychna
dużąskalę,którychostatnieturbulencjeekonomiczneiniepokojewGrecji,
Hiszpanii,FrancjiiPortugaliisą,jaksięwydaje,zapowiedzią.
Rozpatrujączależnościzachodzącepomiędzyinterwencjonizmempań‑
stwowymapowstaniemwelfarestate,należystwierdzić,żeniewątpliwie
powstanieiprzetrwanietegoostatniegouzależnionebyłoijestodrealizacji
przezposzczególnekrajepolitykiinterwencjonizmupaństwowego.Jednak
niekażdyrodzajinterwencjonizmupaństwowegoprowadziłwprzeszłoścido
budowypaństwaopiekuńczego1przykładyfaszystowskichWłochiNie‑
miecdobitnieotymświadczą
51
.
Zanalizyhistorycznejwynika,żedopowstaniawelfarestateprowadziła
szczególnaodmianainterwencjonizmu1czylita,którakojarzonajest
zkoncepcjamiJ.M.Keynesa,chociażniewszystkiekrajeuprawiającepoli‑
tykęspołeczno-gospodarczątypowądlapaństwaopiekuńczegoprzyznająsię
doduchowegopowinowactwazjegodoktrynąekonomiczną
52
.Przykładem
tegomożebyćRFN,niechętnachociażbyzpowodów„doświadczeńhisto‑
rycznych”poszukiwaniupodobieństwianalogiizachodzącychpomiędzy
„społecznągospodarkąrynkową”i„niemieckimcudemgospodarczym”
adoświadczeniamianglosaskimiczyskandynawskimi.Niemcyzdająsię
równieżrościćsobiepretensjedo„pierwszeństwa”wsymbolicznejkolejce
doautorstwapojęcia„państwoopiekuńcze”
53
1zewzględunawprowadze‑
51
Niebezpiecznedlaspokojuwewnętrznegoipokojumiędzynarodowegookazałosię
zwłaszczainwestowanieprzeztekrajepodtotalitarnymirządamiolbrzymichzasobówfinan‑
sowychwzbrojenia1tepotężnesumypieniędzyniemogłyprzynieśćwymiernychzysków
gospodarczych,gdybyniewykorzystanowyprodukowanejbroniwramachplanowanych
wojen.
52
Niezależnieodichnastawieniatrudnojestzaprzeczyćwystępowaniuznacznychpodo‑
bieństwwspołeczno-gospodarczychprocesachwEuropieZachodniej,któresąkojarzone
zdoktrynąopracowanąprzezJ.M.Keynesa.
53
Niem.Sozialstaat,Wohlfahrtstaat.