Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
9
Państwo,realizujączałożeniapolitykiekologicznej,dysponujebogatyminstru-
mentarium,naktóreskładająsięzarównonarzędziaocharakterzepodatkuPigou,
jakiinstrumentyilościowe(regulacje).Dobórodpowiednichnarzędziochrony
środowiskajestdecyzjątrudną.Restrykcyjneinstrumentybezpośredniepolityki
państwastosowanesąbezwzględunakoszty,natomiastnarzędziaekonomiczne
charakteryzująsięniższymkosztemosiąganiawyznaczonegoceluekologicznego
imają–jakpokazujądoświadczenia–wyższąefektywnośćniżregulacjebezpo-
średnie.
Wdoborzeinstrumentówprowadzonejprzezrządpolitykiekologicznejważne
jestustalenie,wjakimstopniurynek,awjakimpaństwomawpływaćnazacho-
waniaużytkownikówśrodowiskaorazkształtowaćźródłaimechanizmyfinanso-
waniaochronnyśrodowiska.Wydajesię,żepaństwozobowiązanedorealizacji
celówpolitykiekologicznejniepowinnotworzyćbezpośrednichnarzędzifinan-
sowaniaochronyśrodowiska,gdyżjegoobowiązkiemjesttworzeniewarunków
zwiększającychskłonnośćdopodejmowaniaprzedsięwzięćsłużącychochronie
środowiska.
Państwo,rozwiązującproblemkosztówzewnętrznych,sięgajednakpobodźce
ekonomiczneiwykorzystujeobokobciążeńfinansowych,takichjakopłaty(kary)
ipodatki,takżenarzędziawspierającewybraneobszaryżyciagospodarczego
–subsydia.Subsydiasąnarzędziempomocywobecwybranychpodmiotówlub
obszarówgospodarki,wtymzwiązanychześrodowiskiemprzyrodniczymijego
ochroną.Stosowaneprzezpaństwomającharaktersubsydiówpublicznych.
Subsydiabędąceinstrumentemosiąganiacelówpolitykiekologicznejzeswej
naturypozostająwsprzecznościzzasadamigospodarkirynkowej,awjejramach
–zzasadą„zanieczyszczającypłaci”.Ztychpowodówpostulujesięichlikwidację
ipozostawienieproblemufinansowaniaochronyśrodowiskaprzedsiębiorcom–
sprawcomzanieczyszczeń–irynkowyminstytucjomfinansowym.Zasadność
tegopostulatuznajdujepotwierdzeniewteoriachekonomicznych,zalecających
ograniczeniaingerencjipaństwawprocesygospodarcze.Subsydiowanieprodukcji
ikonsumpcjiprowadzićmożedozmniejszeniaemisjizanieczyszczeń(osiągania
skutecznościekologicznej),alemożeteżpowodowaćzniekształceniaefektyw-
nościekonomicznejproducenta,któryosiągającnieuzasadnionąkorzyść,narusza
podstawowązasadękonkurencyjności.
Celempracyjestpróbasformułowaniateoretycznychpodstawidentyfikacji
subsydiówwochronieśrodowiskaorazwypracowaniametodykiocenyzasadności
subsydiowaniatejdziedzinydziałalnościgospodarczejwwarunkachrynkowych.
Taksformułowanycelgłównywymagawyznaczeniacelówcząstkowych,czyli:
1)zdefiniowaniapojęciasubsydiumokreślanegowliteraturzetakżejakosub-
wencja7
2)identyfikacjisubsydiówrozproszonychwsystemiefinansowymgospodarki7