Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
42
Świat-Polska-Łódź
konstytucjibyłakluczowąsprawątakdlaunionistów,jakiobrońcówpraw
stanowych.Byłatozatemtasamametodawalki,doktórejwzależnościod
okolicznościdochodziłynoweargumenty.
Ijeszczejednauwaga-D.Websterniedążyłdolikwidacjiniewolnictwa,
ajedyniedojegoograniczeniananowychobszarach.Byłtoprzytymbar-
dzocharakterystycznypoglądwyrażanyprzezprzeciwnikówniewolnictwa
wczasiekryzysuMissouri,któryzapoczątkowałnowespojrzenienanie-
wolnictwowStanachZjednoczonych.Stałosięonoprzedmiotemsporów
PółnocyzPołudniemzarównookonkretnąwładzępolityczną,jakipozy-
cjęekonomiczną.Rozpoczęłorozwójdemagogii,którastworzyłagruntdla
walki-nienasłowa,leczwalkinaśmierćiżycie49.Ofiaramijejstalisię
zarównopolitycyzPółnocy,jakizPołudnia.
Zauważmy,żeorędownicyabolicjonizmuczyrzecznicyograniczenia
niewolnictwakonsekwentniestaralisięniepamiętaćofakcie,żekolonie
Południabyłyspadkobiercamihiszpańskiegosystemuniewolnictwa.Choć
wsamejAngliizostałoonozniesionezaElżbietyI,tozostałowprowadzone
doangielskichkoloniiwAmerycePółnocnej.Angielscyemigrancizasiedla-
jącnowozdobyteobszarywprowadzilitamsystemniewolniczy-opierając
sięprzytymnaBiblii,któradawałauzasadnienietegosystemu.W1711r.
angielskaIzbaGminpostanowiła,żeΠ[…]niewolnicypowinnibyćdostar-
czaninaplantacjewrozsądnychratach”50.Niewolnictwobyłoniechlubnym
dziedzictwemsystemukolonialnego.Naskutekodmiennejdrogirozwoju
ekonomicznegokoloniipółnocnych,niewolnictwoniebyłotamopłacalne
idlategosięnieprzyjęło.Koloniepołudniowezaśuważałypracęniewolni-
czązajedynąszansęswegorozwojuidlatego,takgorliwieopowiadałysię
zautrzymanieminstytucjiniewolnictwa51.
49
ZwróćmyuwagęnapatetycznezakończeniememoriałuD.Webstera:ΠAsinhabitants
ofafreecountry,ascitizensofagreatandrisingrepublic,asmembersofaChristiancom-
munity,aslivinginaliberalandenlightenedage,andasfeelingourselvescalleduponbythe
dedicatesofreligionandhumanity,wehavepresumedtoofferoursentimentstoCongress
onthisquestion,withasolicitudefortheeventfarbeyondwhatacommonoccasioncould
inspire”
.ThePapersofDanielWebster…,s.59.
50
Cyt.za:J.B.Waller
,TheTrueDoctrine…,s.35.WwynikupokojuutrechckiegoAnglia
zobowiązywałasięprzez30latdostarczać4800niewolnikówdokolonii.Niedługopóźniej
DwunastuSędziówAnglii,naprośbęKorony,ustaliłostatusczarnychniewolników,uznając
ichzatowar:Π[…]wedohumblycertifyouropiniontobethatnegroesaremerchandise”
,
aczarnisprowadzanizIndiiZachodnichbylitraktowanijakoniewolnicy,bezmożliwości
uzyskaniawolności:ΠAslavecomingfromtheWestIndia[…]donotbecomefree”
.Zob.:
tamże,s.35-36.
51
UstawodawstwoWirginiiuznałow1750r.,żeniewolnikiemjestkażdy,ktoniebył
chrześcijaninemwkrajuurodzenia,azostałprzywiezionydokoloniidrogąmorskąlublądo-
wą.Zob.:EncyklopediaHistoriiStanówZjednoczonych…,s.219.Zob.też:J.B.Waller
,TheTrue