Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JolantaA.Daszyńska-Kilkarefleksjinatematniewolnictwa…
45
Północprzystąpiładocorazśmielszychatakównaniewolnictwoiczę-
ściejpodważaławzględymoralneihumanitarnetegosystemu.Zpocząt-
kiemlattrzydziestychXIXw.krytykaniewolnictwazbiegłasięztzw.Kry-
zysemNullifikacyjnym.JedenzmieszkańcówWirginiipisałwówczastak:
ChociażjestemzaUniąiprzeciwnullifikacji,tomojeodczuciaiuprzedze-
nie,jakoPołudniowcazbytsilne.Nienawistnyjestmiobrazpokonanego
mieszkańcaPołudniaprzeztegozPółnocy.Jakwiadomo,jestemzaΠMurzy-
nami”
,aWschódnie57.
Południerównieżstopniowozmieniałoswepoglądynaniewolnictwo.
Wśródtamtejszychmieszkańcówpojawiałysięgłosykrytykująceinsty-
tucję.Pierwszeznichodezwałysięjużwmomencietworzeniamłodejre-
publiki.Byłyjednakwyciszonezuwaginakoniecznośćscaleniaposzcze-
gólnychstanówwjednąunię.Krytyczne-acznieradykalne-stanowisko
reprezentowałzarównoautorDeklaracjiNiepodległościT
.Jefferson,jak
iPrezesSąduNajwyższegoJ.Marshall.Tenostatni,sambędącwłaścicielem
niewolników,niemógłzrozumiećanizaakceptowaćmentalnościniektó-
rychPołudniowców,chełpiącychsięichposiadaniem58.
DolattrzydziestychXIXw.liczbawłaścicieliniewolnikówniebyładuża.
PopulacjaΠczarnych”utrzymywałasięnastałympoziomie.Sytuacjazmie-
niłasiędopierowewspomnianejdekadzie-wrazznastaniemprosperity
natytoń,azwłaszczanabawełnę.Biali,którzynieposiadaliniewolników,
przenosilisięnaPółnoc.Zmieniłasięteżpolitykawobecniewolników.
CzęśćpolitykówipublicystówzPółnocyusiłowałazmniejszyćwzrastającą
wciążpopulacjęniewolnicząpoprzezorganizowaniekolonizacjiwolnych
Murzynówizakazysprowadzanianowychniewolnikównaterytoriumsta-
nu,ograniczającwewnętrznyhandelżywymtowarem.Wsferzepolitycznej
zaczętokrytykowaćtzw.współczynnikfederalny,któryuznawał3/5popu-
lacjimurzyńskiejzaprzelicznikdowyborubiałychobywatelidoIzbyRe-
prezentantów59.ByłonistotnyprzedewszystkimwKongresie,gdyżdawał
znacznąprzewagęgłosówPołudnianadPółnocą.Pogłębiłysięteżróżnice
57
Cyt.za:R.E.Ellis,TheUnionat…,s.191.
58
WspomnianyJ.Marshalltwierdził:Π[…]thatnothingportendsmorecalamity&mis-
chieftothesouthernstatesthantheirslavepopulation”ikrytykowałtychPołudniowców,
którzyΠ[…]cherishtheeviland[...]viewwithimmovableprejudice&dislikeeverything
whichmaytendtodimnishit”
.-Zob.:listJ.MarshalladoT
.Pickeringa,20III1826r.Cyt.za:
R.E.Ellis,TheUnionat…,s.192.
59
ZaprzelicznikiemtymopowiadałsięJamesMadison.Zob.:J.Madison,Speechinthe
VirginiaConstitutionalConvention,2XII1829,[w:]TheMindoftheFounder-JamesMadison,
ed.withintrod.&comm.byM.Meyers,Hannover-London1974,s.402-408.