Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MarekJob
UniwersytetŚląskiwKatowicach
Moralnośćatradycyjnareligiarzymska
wmowieFirmicusaMaternusa
JedynezachowanedziełaJuliusaFirmicusaMaternusa,rzymskiegoary-
stokratyurodzonegonaSycyliiwpierwszejpołowieIVwiekun.e.,toliczące
osiemksiągMathesisimowaDeerroreprofanarumreligionum1.Pierwszeznich
jestniezwykleobszernymijedynymwcałościocalałymdonaszychczasów
traktatemoastrologii.Wdziedzinietejautorupatrywałnajskuteczniejszej
metodydywinacyjnej,którapozwalaodkryćzamiarybogówwobecichwy-
znawców.Natomiastdrugimzwymienionychdzieł,powstałymniedługopo
przyjęciuprzezFirmicusaMaternusachrześciaństwa,jestmowaskierowanado
panującychwówczaswCesarstwieRzymskimsynówKonstantynaWielkiego
–KonstansaiKonstancjusza.Woracjitejautorzachęcabraci,abyjakodepo-
zytariuszewładzydanejodBogaizarazemnajważniejszeosobywpaństwie,
któreskupiająwswoichrękachuprawnieniaustawodawczeiwykonawcze,do-
prowadzilidowyplenieniakultówpogańskichnacałympodległymimterenie.
SzczególnycharakterdziełFirmicusaMaternusajakoźródełdostarczających
wiedzyoburzliwymIVstuleciu,kiedywCesarstwiewspółistniałydwasy-
stemywierzeń,azatemidwasystemywartości–politeistycznareligiarzymska
orazmonoteistycznechrześciaństwo,polegawłaśnienaideowejewolucjiwza-
chowanymdorobkupisarskimtegoautora.Wkonsekwencjimamydoczynienia
najpierwzeświadectwempoganina-intelektualisty,wierzącegowistnienie
flboskiejnauki”(divinitatisscientia),któradostarczanarzędziumożliwiających
1Zob.I.FirmicusMaternus:MatheseoslibriVIII.Ed.W.KrolletF.Skutsh.Fasc.
priorlibrosquatuorprioresetquintiprooemiumcontinens.Lipsiae1897;Fasc.alterli-
brosquatuorposteriorescumpraefationeetindicibuscontinens.Lipsiae1913;Idem:De
erroreprofanarumreligionum.Adiectaesuntduaetabulaephototypicae.Ed.K.Ziegler.
Lipsiae1907.Dziełatecytowanesąwedługpodanychedycji.Jeśliniezaznaczonoinaczej,
przekłady–M.J.
