Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
priorytetowychdlasiebiewartości.Drugiegłówne
kryteriumpodziałunaprawicęilewicędotyczystosunku
obuduchowościdorelacjiprzeszłość–przyszłość.Osoby
duchowościprawicowejpragnąprzekształcićświatzgodnie
ztradycją,naobrazipodobieństwoprzeszłości.Dlaludzi
lewicyprzeszłośćjestnajczęściejnegatywnymukładem
odniesienia.Przyszłośćpostrzegająjakoterenswobodnej
twórczości,pełnięrealizacjidążeńspołecznych[63].
Prawicoweruchyspołecznewyrażająsięprzede
wszystkimwtradycyjnychformachprzedmiotowychichcą
przekształcaćświatzgodnieztradycją,lewicoweafirmują
przedewszystkimideezmian.Podojściudowładzy
zarównojedni,jakidrudzy„przesuwająsiębardziej
naprawo”.Nieoznaczałotobynajmniej,żelewicawujęciu
Kuroniaopowiadałasięzakażdązmianąspołeczną,
aprawicabyłazawszejejprzeciwna[64].
Z„duchowościąlewicy”związanabyłarównieżdefinicja
etosuinteligenta,któregoKuroń,jaktwierdził,nauczyłsię
odojcaidziadka.Etosinteligenta,któryniemanic
wspólnegozzawodemczywykształceniem,byłrozumiany
przezniegojakopostawaprometejskapostrzeganie
sensuwłasnegożyciajakosłużbydrugiemuczłowiekowi.
Działaczprzyznawał,żeczęściejwystępujeonwśród
inteligencjiniżrobotników,alejednocześnietwierdził,
żeznałrobotników,którzygowyznają,iinteligentów,
którzynawetonimniesłyszeliigonierozumieją[65].
Kuroń,definiującetoslewicy,utożsamiałgozetosem
formacjikulturalnejlewicowychinteligentówzprzełomu
XIXiXXw.,przedstawionymwpracyAndrzeja
Mencwela[66].InteligentówtakichjakLudwikKrzywicki,
EdwardAbramowski,WacławNałkowski,Stanisław
Brzozowski,JanuszKorczak,twórcówpolskiegosocjalizmu.
Dlapolityka,poodrzuceniukomunizmu,wzorembył
inteligentorozległych,interdyscyplinarnych
zainteresowaniachnaukowych,żyjącywświecieidei,które
potrafiprzełożyćnapraktycznądziałalność
społecznikowską.Naturęczłowiekapragnieopanować
kulturąijestprzekonany,żenaukaniesłużysamasobie.
Swojeposłannictworealizujenietylkowmyśleniu,ale