Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
Wprowadzenie
dowspólnychwieluludziomsposobówujmowaniaświata-stanowipodsta-
węcharakterystycznegodladanegomomentuhistorycznegoświatopoglądu.
Światopoglądtenmazkoleiwpływmiędzyinnyminasposóbodnoszenia
sięczłowiekadosamegosiebie,otaczającejgorzeczywistościijejelementów,
sferywartościorazobszaruwierzeń,mitówiprzesądów5.Charakterystyczne
cechymentalnościtozjednejstronypowszechnośćjejwystępowaniawobrę-
biezbiorowościfunkcjonującychwdanym„klimacie”geograficzno-społeczno-
-kulturowym(zob.równieżNisbett,2015),zdrugiejzaśzmiennośćwdłuższej
perspektywieczasowej.WedługDymkowskiego(2003,2011),zwymienionymi
aspektamimożewiązaćsięproblemekstrapolowaniawynikówwspółczesnych
badańpsychologicznychnaogółludzkości,zamieszkującejnasząplanetęnie
tylkowdanejchwili,lecztakżewprzeszłościiprzyszłości(zob.równieżHen-
rich,Heine,Norenzayan,2010).
Prezentowanawksiążcekoncepcjascjentoteizmuorazrezultatyprzeprowa-
dzonychbadańodnosząsiędokwestiimiejsca,jakiewtworzącychświatopogląd
jednostkiprzekonaniachzajmująwspółcześniekontekstyzwiązaneznauką.Wy-
nikibadańpsychologicznychzostatnichlatpokazują,żespostrzeganienauki
wyłączniejakosystemudostarczającegoludziomwiedzypozwalającejlepiejzrozu-
miećświatorazpodejmowaćdecyzjeprowadzącedorealizacjizałożonychcelów
nieuwzględniawszystkichpełnionychprzezniąfunkcjipoznawczych,emocjonal-
nychczymotywacyjnych.Uzyskiwanaprzezczłowiekawiedzanaukowawchodzi
bowiemwinterakcjenietylkozdotychczaszebranymiprzezdanąosobęinfor-
macjami,lecztakżezjejdążeniami,samoocenąorazpodejściemdoświataiin-
nychludzi.Wpiśmiennictwiezostatnichdekadmożnaodnaleźćwynikilicznych
badańnatematprzyswajaniainformacjinaukowychisposobuodnoszeniasię
donich,międzyinnymiwzależnościodtego,jaksąprezentowaneorazjakiesą
psychologiczneparametryodbiorcy.Dziedzinapsychologicznychdociekańzwią-
zanychzodbioreminformacjinaukowychzostałanazwanaprzezautorarecep-
tywnąpsychologiąnauki,wodróżnieniuodaktywnejpsychologiinauki,badającej
psychologicznekwestietowarzysząceuprawianiunauki(Jach,2015b).
Naodbiórinformacjietykietowanychjakonaukowewpływamiędzyinnymi
sposóbichprezentowania-jakonaukowepostrzegamyinformacjecharaktery-
zującesięwysokimstopniemskomplikowaniaifasadowąeksperckością.Bada-
5Przeglądkoncepcjinatematpsychologicznegoznaczeniapojęciaświatopoglądumożna
odnaleźćw:Nillson,2013.
