Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Szkicpierwszy
SłowackiwPornic.
Przekraczanieromantyzmu
Podmiotromantyczny-SłowackiiOcean-Otchłanieprzeszłości-
GeneziszDucha,rozbióriinterpretacja-Światwsłowie-Fragment
romantyczny
Czyzanurzyliściesiękiedywbezmiarprzestrzeniiczasu,
czytającgeologięCuviera?Porwanijegogeniuszem,czy
szybowaliścienadbezkresnąotchłaniąprzeszłości,pod-
trzymywanirękączarodzieja?Odkrywając,warstwapo
warstwie,pokładpopokładzie,podłomamiMontmartre
lubpodkrzesanicamiUralu,zwierzęta,którychskamie-
nielinynależądoprzedpotopowychcywilizacji,dusza
wzdrygasiędostrzegającmiliardylat,milionynarodów,
którychsłabapamięćludzka,którychniezniszczalnatra-
dycjaboskazapomniałyiktórychpopiołynapowierzchni
naszegoglobutworząowedwiestopyziemidającenam
chlebikwiaty.CzyCuvierniejestnajwiększympoetą
naszegowieku?LordByronoddałsłowamiparęwzruszeń;
alenieśmiertelnyprzyrodnikodtworzyłświatprzypomocy
zbielałychkości,odbudował,jakKadmus,miastazzębów,
zparusmugwęgla,zaludniłtysiącelasówtajemnicami
zoologii,odnalazłpokoleniaolbrzymówwstopiemamuta.
Tepostaciewstają,rosnąizapełniająkrajobrazynamiarę
ichkolosalnychkształtów.[ś]Narazmarmuryanimali-
zująsię,śmierćsięożywia,światroztaczasięprzednami!
Podynastiachgigantycznychpostaci,popokoleniachryb
iklanachmięczakówprzybywawreszcierodzajludzki,
zwyrodniałyproduktwspaniałegotypu,zniszczonego
możeprzezStwórcę.
HonoriuszBalzac,Jaszczur[1830-1831],
przekładBoya1
1H.Balzac,Jaszczur,przeł.T.Żeleński(Boy),J.Rogoziński,oprac.
E.Bieńkowska,Wrocławetc.1999,BNII,nr240,s.31.
17
