Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
aniebezpośredniąsugestią:
1.Różnicęwnaturzestwierdzenia:to,cowyrażone,naprzykład,zakazuje
lubzaprzecza,podczasgdyto,cosugerowane,będzienakazywaćlub
potwierdzać.
2.Różnicęczasu:sugerowanejestuchwytywanepowyrażanym.
3.Różnicęnośnikajęzykowego:wyrażaneemanujezesłów,sugerowane
możerodzićsięzdźwięku,zezdanialubzcałejksiążki.
4.Różnicęsposobówrozumienia:wyrażanejestpojmowanedziękiregułom
gramatycznym,sugerowanewymagaponadtojakiegośkontekstu
–okolicznościczasoprzestrzennych,interlokutoraetc.
5.Różnicęefektu:wyrażanewnosiczystespostrzeżeniepoznawcze;
sugerowanewytwarzarównieżpewienczar.
6.Różnicęliczby:wyrażanejestjednoznaczne;sugerowanemożebyć
wieloznaczne.
7.Różnicęwosobieadresata:senswyrażanymożełatwobyćskierowany
dojednejosoby,asenssugerowany–doinnej.
Niewszystkieteróżnicesytuująsiędlanasnatejsamejpłaszczyźnie.Jedna
spośródnich(różnica4)dotyczynieopozycjimiędzyprzywołaniem
bezpośrednimaprzywołaniemniebezpośrednim,leczopozycjimiędzy
językiemadyskursem;każdydyskurs,sugestywnylubnie,implikujejakieś
odniesieniedokontekstuwypowiadania[
énonciation
].Innesązwykłymi
uszczegółowieniamizasadniczejróżnicymiędzywyrażaniem
asugerowaniem:interlokutormożeniebyćidentyczny(7),podobniejak
stwierdzenie(1).Jeszczeinnadotyczyefektuwywoływanegoprzez
wypowiedź,aniejejstruktury(5).Trzypozostałeopozycjejednakdobrze
opisująwłaściwościprocesusymbolicznego:różnicęwwymiarach
językowych;różnicęwliczbiesensów;wreszcieróżnicę
wporządkupojawianiasię:sensniebezpośrednizaszczepia
sięzdefinicjinabezpośrednim,zakładazgóryuprzedniość,awięcjakąś
czasowość.Inaodwrót–stwierdzaćpóźniejszośćsymbolicznego
todefiniowaćjejakobędąceniebezpośrednim.Następnestronypoświęcimy
zbadaniutychróżnychaspektówifazprocesusymbolicznego.
Dwapowodyodrzucaniasymboliczności
Zanimjednakwnikniemywszczegółykonkretnegoopisu,wypadarozważyć
parękwestiiogólnych.Aprzedewszystkimzastanowićsię,czynie
należałobyraczejprzyznaćracjitym,którzyodrzucająsamoistnienie
opozycjimiedzysensembezpośrednimasensemniebezpośrednim.
Opozycjatabyłabowiemkwestionowana,czasamidomyślnie,zdwóch
bardzoodmiennychpunktówwidzenia.Pierwszyjestzgrubszawłaściwy
językoznawcom(oczywiściezparomawyjątkamiorazkilkomatendencjami
dozmianywostatnichlatach)–jesttoodrzucenieprzeznieuznawanie.
Pracezzakresuteoriijęzykoznawczejczysemantycznejpoprzestają,
wnajlepszymrazie,nazasygnalizowaniu,żeniebędąsięzajmować
marginalnymiprzypadkamiuzusujęzykowego,takimijakmetafora,ironia
czyaluzja.Takiestanowiskobyłobydoobrony,gdybyopierałosię
narozróżnieniumiędzyjęzykiemidyskursem,awięcnaodwołaniusię
przynajmniejdojakiejśanalizydyskursu;leczwcaletotakniewygląda.
Uzasadnienietegoodrzuceniawynikazzasadempiryzmu–najpierw
