Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
instynktowneisubiektywneichrozumienie.Możnasobiejednakwyobrazić,żeudana
próbaanalizyitypologiipotencjalnegojęzykaarchitekturypozwoliłabynastworzenie
swoistegosłownikawyrazów(zabiegów)architektonicznych,comogłobywprowadzić
nietylkoułatwieniawprocesieprojektowania,aletakżebyłobywstępemdozajęciasię
projektowaniemjakodziedzinąnaukową.Poniższyrozdziałjestwłaśniepróbąprzyj-
rzeniasięarchitekturzeijejelementomprzezpryzmatnarzędziimożliwościznanych
zzakresujęzykoznawstwatradycyjnego.
2.2.Bodziecczykomunikat?
HZchwiląpowstaniaspołeczeństwawszelkieużycieczegokolwiekstajesięswym
własnymznakiem”,napisałRolandBarthesiwpewnymsensiemiałrację.Przed-
miotycodziennegoużytkusłużądorealizacjifunkcji,doktórychzostałyzaprojek-
towane.Jużsamtenfaktdowodzi,żepełniąfunkcjękomunikatywną,boprze-
kazująinformacjęoswoimprzeznaczeniu.Dodatkowoosobakorzystającaztych
przedmiotówstanowiprzekazoichzdatności.Czyliwyrwanazkontekstuosoba
trzymającałyżkęjestdlanasjednoznacznazkimś,ktowłaśniejadłalbobędzie
jadł.Wdodatku,jeślitrzymałyżkę,anienaprzykładwidelec,będzieonajadła
coś,conadajesiędojedzeniałyżką–naprzykładzupę.Ponieważłyżkawkon-
wencjideterminujejakąśczynnośćisposóbjejwykonywania,komunikujeswoją
funkcję,nawetkiedyniejestużywana.Wtymsensie,zgodnieztym,cotwierdzi
Barthes,każdyprzedmiotfaktyczniejestznakiem(Barthes,2009).
Takierozumowaniejednakwkontekściearchitekturyrozmywaispłycato,co
rozumiemyjakoideę.Powstajepytanie,cowobrębiebudynkustanowikomuni-
kat,acobodziec,czyliczynnikwywołującyreakcjęorganizmu(Szymczak,1989).
Możeonabyćbezpośrednia,naprzykładzasłonięciesięlubunikprzedczymś,
coleciwkierunkutwarzy,albopośrednia,gdyuciekasięzdrogiprzedprzejeż-
dżającymszybkosamochodem.Bodźcemwarchitekturzemożebyćnaprzykład
klamka,którąobsługujemyautomatycznieibezwiednie,niezależnieodtego,nailu
różnychdrzwiachjązobaczymy.Możemywięcprzyjąć,żeHbodźcem”jestkażdy
elementarchitektury,którykodujetylkosamsiebie,aHkomunikat”będzieodwoły-
wałsiędowartościnadrzędnychwstosunkudofunkcji.
Abymożnabyłomówićoistnieniukomunikatu,musiistniećjakiśnadawcapo-
siadającyprzekaźnik,czylimechanizmpozwalającynaprzekształcenieinformacjina
poziomieideowymwkodnapoziomiezdolnymdoodczytania.Podrugiejstronieznaj-
dujesięadresat,nietylkobędącyposiadaczemodbiornika,alerównieżdysponujący
dostatecznąwiedząnatematregułrządzącychkodem,abygoodczytać–wprze-
ciwnymwypadkubędziedlaniegoniezrozumiałymciągiemznaków.Podstawowymi
jednostkamikomunikatuniezależnieodużytegokanałuinformacyjnegosąznaki,które
28
