Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
mogąbyćorganizowanewzłożonestrukturydziękisystematyzacji,jakąsąkody,czyli
składowejęzyka.Zbadaniewszystkichtychelementóworazrelacjitwórca–odbiorca
okażesiękluczowedookreślenia,czynarzędziaznanezanalizyjęzykanaturalnegosą
przydatneprzypróbiesystematyzacjijęzykaarchitektury.
2.3.Znakwarchitekturze
Znakjestwspółcześnie,wnajbardziejpodstawowymiuproszczonymrozumieniu,
nośnikieminformacjioobiekcielubzjawisku,doktóregosięodnosi.Zaglądającdo
Słownikajęzykapolskiego,podhasłemznakznajdziemyobszernądefinicjęzaczyna-
jącąsięodstwierdzenia:Hto,comapoinformowaćoczymśprzezwywołanieokre-
ślonychskojarzeń,odruchówwarunkowych”(Szymczak,1989).Odnosisiętodo
pierwszegozrozwinięćpojęciaznakumówiącym,żefunkcjonujeondziękiwiedzy
zdobytejnapodstawiewłasnychdoświadczeńlubdoświadczeńspołeczności,wktó-
rejżyjeodbiorca.Dziękiznajomościzwiązkówprzyczynowo-skutkowychrozumiemy
sensznakównaturalnych,którecechujeuniwersalność–oznaczajątosamonieza-
leżnieodkultury,zktórejwywodzisięodbiorca.Drugakategoriaznakówtoznaki
konwencjonalne.Jaksamanazwawskazuje,możnajeodczytaćdziękiznajomości
konwencji,wktórejsąosadzoneizależącałkowicieodznajomościkultury,która
jewytworzyła(Daszkiewicz,2009).Dobrymprzykłademsąznakidrogowe,które
częstomająabstrakcyjnycharakteriodbiorcamusinauczyćsięichznaczenia,gdyż
niejestonointuicyjne.Sposóbfunkcjonowaniaznakówkonwencjonalnychpozwala
każdejgrupienastworzeniewłasnegojęzykasymboli,zrozumiałychtylkowobrębie
danejgrupy.
To,cojestwartepodkreślenianapodstawiepowyższychinformacji,torolaodbior-
cy–zarównoznakównaturalnych,jakikonwencjonalnych.Żadenznakbowiemnie
możeistniećbezodbiorcy,ponieważwiążesięnieodłączniezmożliwościąodkodowa-
nia,czyliczynnościzdolnejdowykonaniatylkoprzezświadomegointerpretatora.
Znakiarchitekturybędąprzedewszystkimwzrokowymi–jesttouczłowiekazmysł
dominującyitojegoużywasięprzeważniewobcowaniuzbudynkamiiichfragmenta-
mi.JuhaniPallasmaamówinawetoHdyktaturzeoka”czyHprzemocyoka”(Pallasmaa,
2012).Opisujeonistnienieokulocentrycznegomodelurelacjiludzizrzeczywistością
iwskazujenawielowiekoweuprzywilejowaniewzrokuwzględeminnychzmysłów,
jednocześniewyraźniemusięprzeciwstawiając.Pallasmaawswojejksiążceopisuje
współczesnąarchitekturęjakonieludzkąwprzeważającejczęści,awinązatenstan
obarczazaniedbanieinnychzmysłówprzeztwórców.LeCorbusiertakodnosisiędo
wzroku:Hżyjętylkowtedy,kiedymogęwidzieć”orazHArchitekturatozjawiskopla-
styczne.Plastykatocoś,cowidaćidasięzmierzyćwzrokiem”.Dobrymkomenta-
rzemdowątkunadrzędnościzmysłuwzrokuwinterpretacjiarchitekturyjestfragment
29
