Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
13.Zasadyfunkcjonowaniaizakrespublicznegosystemufinansowego
13.1.2.Zadaniasamorząduterytorialnego
Zastanówmysięteraz,jakiekryteriadecydująokonkretnymzakresiezadańpublicz-
nychpaństwaisamorząduterytorialnego.Możnawymienićprzedewszystkim:
możliwościwykonawczejednostekobuszczebli,
skutecznośćzarządzaniaśrodkamipublicznymiwskalikrajuinadanymtery-
torium,
kosztyrealizacjizadańprzezdanyszczebel(państwo,jednostkęterytorialną),
możliwośćnajlepszegozaspokojeniapotrzeblokalnychiregionalnych(Choj-
na-Duch2006,s.211).
Szczególniedwaostatniekryteriaczęstowliteraturzeipraktycepodnoszone
wceluuzasadnieniapotrzebyistnienialubrozbudowyszczeblasamorządowego,
zważywszyżegłównymcelemjegoistnieniajestjaknajlepszezaspokajaniepotrzeb
społecznościlokalnych,zgodniezzasadą:,,usługaiurządbliżejobywatela,,.
Podziałzadańpublicznychnazadaniapaństwaizadaniasamorząduterytorial-
negoznajdujepotwierdzeniewkonstytucyjnejzasadziekonstrukcjipublicznego
systemufinansowego(art.15Konstytucji),tj.samodzielnościiwzajemnejniezależ-
nościsystemufinansowegopaństwaisamorząduterytorialnego,samodzielnościfinan-
sowejszczebli(podsystemów)samorządowychorazposzczególnychjednosteksamo-
rząduterytorialnego(Chojna-Duch,Kornberger-Sokołowska1999,s.5).Niechodzi
tu,oczywiście,obezwzględnąsamodzielność(autonomięfinansową),leczozacho-
wanieogólnejrównowagifinansowejwjednostkachsamorząduterytorialnego,wsen-
siezapewnieniaimodpowiednichźródełdochodów,zważywszyżezadaniapubliczne
tylkowtedymająsens,gdyznajdująsięśrodkipieniężnenasfinansowaniewydatków
związanychzichwykonaniem.
Samodzielnościfinansowejsamorząduterytorialnegonienależyutożsamiaćzsa-
mofinansowaniem,tj.pokrywaniemwydatkówwcałościlubwwiększejczęścizdo-
chodówwłasnych,leczraczejzsamodzielnościągospodarowaniawłasnymmajątkiem
orazdochodamiwłasnymiiśrodkamipublicznymiotrzymywanymizbudżetucen-
tralnego(Sochacka-Krysiak1995,s.114–115).Gwarantemsamodzielnościfinan-
sowej,azarazembezpieczeństwawykonaniazadańpublicznychprzezjednostki
samorząduterytorialnego,jestkonstytucyjnezabezpieczenieichudziałuwdochodach
publicznychodpowiedniodoprzypadającychimzadań.Zmianazakresuzadańre-
alizowanychprzezjednostkisamorząduterytorialnegopowinnawięcpociągaćzasobą
zmianęwielkościudziałuwdochodachpublicznych.Deklaracjatakawynikarównież
zkonwencjimiędzynarodowej,zwanejEuropejskąKartąSamorząduTerytorialnego22,
którąPolskaratyfikowaław1993r.
Podstawowe,ogólnezasadystosunkówfinansowychmiędzypaństwemisamo-
rządemterytorialnymwPolscenormujeKonstytucjaRP,natomiastzasadyszczegó-
łoweokreślająustawyorazaktywykonawczedotychustaw,któremusząbyćzgodne
zustawązasadniczą.Wkonsekwencjipodziałzadańpublicznychjestpodporząd-
kowanyregułomustrojufinansowegookreślonegoprawem.
22EuropejskaKartaSamorząduTerytorialnegozostałauchwalonaw1985r.wStrasburguprzez
StałąKonferencjęWładzLokalnychiRegionalnychRadyEuropy.