Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
J.Szczepańskirozróżniadwaznaczeniaterminusystemoświaty.„Zjednej
stronywwęższymznaczeniuprzezsystemoświatyrozumiesięsystemszkolny,
tzn.układszkółodprzedszkolidostudiówpodyplomowych.Wszerszymznacze-
niuprzezsystemoświatyrozumiesięcałkowityukładwszystkichinstytucji,grup,
organizacjiiurządzeń,poprzezktórewiedzanaukowa,ideologia,systemwarto-
ści,wzoryosobowościsłowemelementynauczaniaiwychowaniadocierajądo
społeczeństwa.Przyjmująctodrugieznaczenie,mówisięczasamiocałkowitym
systemieoświaty,podkreślając,żechodziocałośćoddziaływań,kształtujących
postawy,wartości,przekonania,zachowaniasłowem,kształtującychosobowości,
działaniaipostępowaniaobywateli”27.
Różnorodnośćdefinicji,zktórymimożnasięzetknąćwliteraturzeświad-
czyowieloaspektowościterminu„systemoświaty”.Zależnośćtegosystemu
odkierunkówrozwojucałegospołeczeństwapowoduje,żewszelkieprzemiany
społeczne,jakiemająmiejscewkraju,wdużymstopniukształtująinstytucje
oświatowe.Przenoszącpowyższerozważanianagruntpraktyki,systemoświaty
wPolsce,niezależnieodteoretycznegoujęcia,określonyizdefiniowanyzostał
wustawiez7września1991r.osystemieoświaty28(u.s.o.).Zagadnienieto7stano-
wiącgłównyobszarzainteresowańniniejszejpracy,poddanebędzieszczegółowej
analiziewkolejnychrozdziałach.
1.2.Systemyfinansowaniaoświatywświetleteoriidóbr
publicznych
Wieloaspektowośćpojęciaoświatyipojęćpochodnychwidocznanagruncie
teoretycznymznajdujerównieżodzwierciedleniewzróżnicowaniupodejściado
sposobujejdostarczaniaifinansowania.Wrozwojumyśliekonomicznejobecne
różnorodnepoglądynarolępaństwawedukacji.Dostrzecmożnazarównote
opowiadającesięzaaktywnądziałalnościąpaństwawtejsferzeprzejawiającąsię
nietylkofinansowaniemoświaty,alerównieżdostarczaniemusługedukacyjnych,
jakicałkowicieodrzucającepotrzebęobecnościpaństwawzakresierealizacji
tychzadań.Obecnie,rozpatrującmiejsceirolęoświatywdoktrynachekonomicz-
nych,należyodnieśćsiędopoglądównatematdóbrpublicznych.
PoczątkiteoriidóbrpublicznychsięgająXVIIw.,kiedytoD.Humezauważył,
żesąsiedzimogądążyćdouzgodnieniapewnychkwestii(np.odwodnieniałąki),
atysiąceludziniemożenicuzgodnić,starającsięzepchnąćciężarpracnadru-
27M.Pęcherski,Politykaoświatowa.Zarysproblematyki,ZakładNarodowyim.Ossolińskich,
WydawnictwoPolskiejAkademiiNauk,Wrocław1975,s.34.
28Ustawazdnia7września1991r.osystemieoświaty,Dz.U.1991,nr95,poz.425zpóźn.zm.