Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.Pojęcieiewolucjaprawamedycznego
jestniąporzucenie,osamotnieniepacjenta94lnLekarz,któregouczysiędziś,
abyprzestrzegał[zakresu]»świadomejzgody«pacjenta,bezwzględunaswoje
własneprzekonanieodnośnietego,jakbardzoszkodliwetakiepostępowanie
możebyćdlapacjenta,jestnietylkouprawniony,alewręczzobowiązanydo
odseparowaniasięodswojegopacjenta,doszanowaniajegoautonomiipoprzez
tłumieniepoczuciaidentyfikacjizpacjentemorazwłasnychwątpliwości”95l
OpisanyprzezVanderBurgamodelliberalnymimozarysowanychwy-
żejwadiograniczeńjestdziśdominującympodejściemdobioetykiiprawa
medycznegowwiększościspołeczeństwzachodnich96lDowodemzwycięstwa
tegomodelunadmodelemmoralistyczno-paternalistycznymjestuznanie
prawpacjentaiprawuczestnikabadaniabiomedycznegozaemanacjępodsta-
wowychprawczłowiekaiskodyfikowanieichwlicznychmiędzynarodowych
dokumentachregulacyjnychocharakterzerekomendacyjnymiprawnyml
Napoziomeglobalnymzwiązekbioetykiiprawczłowiekaznajdujenajpeł-
niejszywyrazwzapisachPowszechnejDeklaracjiwsprawieBioetykiiPraw
Człowieka97,przyjętejjednogłośnie19l10l2005rlpodczas33sesjiKonferencji
GeneralnejUNESCOlJużwpreambuletegodokumentuwyrażonejestprze-
konanie,żen[lll]etycznekwestiewywołaneszybkimpostępemnaukiorazjej
technicznychzastosowańnależybadaćprzynależytymposzanowaniugod-
nościosobyludzkiejorazprzypowszechnymposzanowaniuiprzestrzeganiu
prawczłowiekaijegopodstawowychswobód”lNapoziomieeuropejskim,
związektennajmocniejpodkreślaKonwencjaRadyEuropyoochroniepraw
człowiekaigodnościistotyludzkiejwobeczastosowańbiologiiimedycynyl
Konwencjaoprawachczłowiekaibiomedycyniez4l04l1997rl98(zwanateż
EuropejskąKonwencjąBioetycznąalbokonwencjązOviedo)l
Choćmodelliberalnymadziśbardzosilnąpozycję,VanderBurguważa,
żezczasemzostanieonzmodyfikowanyizastąpionyprzezmodelpostlibe-
ralny,któregocechącharakterystycznąbędzieczęścioweuniezależnieniesię
bioetykiodprawa,zwłaszczaodjegominimalizmuiwąskiegojęzykapraw
94Za:ClElSchneider,Bioethicslll,sl22l
95RlAlBurt,TheLimitsofLawinRegulatingHealthCareDecisions,nHastingsCenterReport”
1977/7,nr6,sl32l
96WlVanderBurg,Bioethicslll,sl104l
97http://unesdoclunescolorg/images/0014/001461/146180POLlpdf(dostęp:18l05l2017rl)l
98ConventionfortheProtectionofHumanRightsandDignityoftheHumanBeingwithre-
gardtotheApplicationofBiologyandMedicine:ConventiononHumanRightsandBiomedicine,
Oviedo,4l04l1997,ETSNol164,http://wwwlcoelint/en/web/conventions/full-list/-/conventions/
treaty/164(dostęp:18l05l2017rl);tłumlpolskieT
lJasudowicz,JlCzepek,JlKapelańska-Pręgowska,
Międzynarodowestandardybioetyczne.Dokumentyiorzecznictwo,Warszawa2014,sl14–24l
68
JOANNARÓŻYŃSKA