Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Genezazarządzaniapublicznegoijegoumiejscowieniewnauce
19
ludzkiejcywilizacji,począwszyodmomentu,kiedyludziezaczęlitworzyćzorganizowane
grupy,iodkądtensposóbfunkcjonowaniawpłynąłnapowstanienowychpotrzebludzkich
narzuconychpoczątkowoprzezpanującego.PodobnestanowiskoprezentująS.Mazur[2003,
s.41],którywiążepowstaniestrukturadministracyjnychzkształtowaniemsiępierwszych
formpaństwowości,czyteżG.Górski[2001,s.15],wskazującynapoczątkiadministracji
wczasachstarożytnych,pomimobrakuwyodrębnieniastrukturadministracyjnychzaparatu
państwowego.
Podobnieprzedstawicielenaukozarządzaniuzajmującysięhistoriąmyśliorganizacyjnej
wskazująnapoczątkipowstawaniastrukturpaństwowychczynawetplemiennychjakonapo-
czątkizarządzania(por.:[Przybyła(red.)2001,s.337;Rutka2010,s.11;Wren2005,s.11-20]).
Należyjednakzaznaczyć,żewobydwuprzypadkach(wodniesieniudozarównonauki
ozarządzaniu,jakinaukioadministracji)możnaraczejmówićopewnejpraktyceczyteż
opoczątkachmyśli,anieteoriizarządzaniapublicznegosensustricto.
ZkoleiwskazywanienaprzełomlatsiedemdziesiątychiosiemdziesiątychXXwiekujako
napoczątekzarządzaniapublicznego(rozwójnurtunewpublicmanagement(NPM))wydaje
sięnieuprawnionezconajmniejdwóchpowodów.Jeżeliodnieśćzarządzaniepublicznedo
rozwojunaukioadministracji,tojegopoczątkizwiązanebędązkoncepcjąRechtsstaatoraz
pracamiI.KantaiW.vonHumboldtaorazpóźniejszymipracamiL.vonSteina.Jeżelinato-
miastprzyjąćzałożenie,żezarządzaniepublicznezwiązanejestwprostznaukamiozarządza-
niuipodejściemmenadżerskim,tooznacza,żepoczątkówzarządzaniapublicznegonależy
poszukiwaćwgeneziewspółczesnegozarządzania,którejakonaukawyłoniłosięwkońcu
XIXwieku(por.:[Przybyła(red.)2001,s.336;Koźmiński2005,s.621]).Przesłankądo
takiejkonstatacjijestspostrzeżenie,żewykorzystaniemetodzarządzania,przeniesionych
zpraktykifunkcjonowaniaprzedsiębiorstw(cojestjednymzpostulatównewpublicmana-
gement),wadministracjipublicznejpostulowanebyłooddawna.Przykłademsąchoćby
amerykańskieXIX-wiecznereformyadministracjisłużbycywilnej,wramachktórychpo
razpierwszyzwróconouwagęnakoniecznośćmenedżerskiegopodejściadoorganizacji
administracji.Ówcześnireformatorzywskazywalinawieleproblemówadministracji,między
innymina:nieefektywnośćdziałania,korupcjęorazprzedewszystkimobsadzaniestanowisk
wadministracjiludźminietylkoniekompetentnymi,alerównieżnastawionyminarealizację
własnychinteresów,anienasłużbępubliczną.Jednymznajbardziejznanychreformatorów
końcaXIXwiekubyłW.Wilson–profesornaukpolitycznych,prawnikorazprezydentStanów
Zjednoczonych,którywroku1887wartykulept.Thestudyofadministrationsformułował
kilkaistotnychpostulatówodnoszącychsiędozakresumożliwychreform.Należałydonich
następujące:wprowadzeniedychotomiipomiędzypolitykąiadministracją,konieczność
rozwojunaukioadministracjiorazpodejściamenedżerskiegodoadministracjipublicznej.
W.Wilsontwierdził,iżadministracjależypozawłaściwąsferąpolityki,ponieważproblemy
administracyjneniesąproblemamipolitycznymi,leczsąraczejproblemamimenedżerskimi,
administracjapublicznajestbowiemdziedzinąbiznesu(afieldofbusiness)[Supernat2003,
s.28-46;Izdebski2003,s.22].
Zagadnieniefunkcjonowaniaadministracjipublicznejiusługpublicznychbyłotakże
przedmiotemzainteresowaniaprzedstawicielinurtunaukowegozarządzania,który−wbrew
