Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Równoleglepowstawałyinstytucje,którychofertaskierowanabyławyłącznie
dodzieciimłodzieżywkonflikciezprawemlubnimzagrożonych,czegosztan-
darowymprzykłademsąwspominanewcześniejzakładyborstalskie83.
WStanachZjednoczonychistotneznaczeniedlarozdzielaniasystemu
resocjalizacjinieletnichidorosłychmiaływarunkispołeczno-ekonomiczne,
związanezlawinowąindustrializacjąiurbanizacją.Wubogichdzielnicach
amerykańskichmiastdotkniętychwielomaproblemamipatologiispołecznej
powstawałynsiedliskaspołeczne”
,którezjednejstronyorganizowałypomocdla
ludzindotkniętychubóstwem,rozpademrodziny,innymitrudnościamiżycio-
wymi”
84
idziałałynarzeczintegracjispołecznej,azdrugiejstawałysięprekur-
soramiważkichideizzakresuresocjalizacji.Dobrymprzykłademmożebyć
założonywnowojorskimLowerEastSidew1886rokuNeighbourhoodGild
oraznajbardziejznanychicagowskiHullHouse.Tenostatnipowstałzinicjaty-
wycharyzmatycznychJaneAddamsiEllenG.Starr,którewalczyłyopolepsze-
niewarunkówbytowych,ochronęprawnąkobietidzieciorazupowszechnie-
nieoświaty
85
.Jednąznajpoważniejszychichzasługbyłoprzyczynieniesiędo
powołaniawChicagow1899rokupierwszegonaświeciesądudlanieletnich
86
,
apotemrównieżsystemukurateli.SąddlanieletnichhrabstwaCook(meCook
CountyJuvenileCourt)zajmowałsięnietylkodziećmiimłodzieżąwkonflik-
ciezprawem,alerównieżzaniedbanymiiskrzywdzonymiorazpopełniającymi
tzw.przestępstwastatusu87.Naczelnązasadądziałalnościsądówdlanieletnich
byładbałośćodobrodziecka,równieżwkwestiiunikaniajegokryminalizacji,
OkrestenwAngliitrwał18miesięcy,kiedytodzieckoumieszczanebyłonajczęściejpodnadzoremoso-
bygodnejzaufania.Ostatniątegotypuinstytucjęzamkniętodopierow1996roku.Byłatopralniaiośro-
dekopiekuńczo-wychowawczyprowadzonyprzezZgromadzenieSióstrMagdalenek.Zperspektywycza-
sutakreformatory,jakiindustrialschoolsokazałysięinstytucjamiskrajnieopresyjnymiikrzywdzącymi
dladzieciimłodzieżytamprzebywających.PrzygotowaneprzezCommissiontoInquireintoChildAbuse
raportypokazują,żewtychinstytucjachprzemocfizyczna,seksualna,emocjonalna,zaniedbanie,wyko-
rzystywanieniemalgraniczącezniewolnictwembyłynaporządkudziennym.Wzasadzietrudnomówić
wtymwypadkuoprowadzeniujakichkolwiekoddziaływańwychowawczych,opiekuńczychczyresocja-
lizacyjnych.Zob.CICA,InvestigationCommitteeReport,vol.I,partII,s.35-40;M.Rafiery,E.O’Sullivan,
SulertheLittleChildren:meInsideStoryofIreland’sIndustrialSchools,NewIsland1999.
83Zob.M.Kalinowski,Resocjalizacjanieletnich…,s.50-54.
84K.Frysztacki,SocjalnaAmeryka.OobszarzepomocyspołecznejipracysocjalnejwStanachZjedno-
czonych,Kraków2005,s.220.
85
Skalaproblemów,jakadotknęłaspołeczeństwoamerykańskiepodkoniecXIXwieku,spowodowa-
ła,żepaństwoniemiałowzasadzieśrodkównazorganizowanieefektywnejpomocy.Lukętęzpowodze-
niemzaczęływypełniaćstowarzyszeniaifundacjezakładaneprzezlepiejsytuowanąiwrażliwąspołecznie
ludność.Zob.E.Leś,Odlantropiidopomocniczości…,Warszawa2000,s.58.
86B.Stańdo-Kawecka,Prawokarnenieletnich…,s.33-34.
87
Wświetleobowiązującejwówczasustawyzaprzestępstwastatusuuznawano:wagary,używaniealko-
holu,wczesnąaktywnośćseksualną,ucieczkizdomuoraznieposłuszeństworodzicomlubopiekunom.
Reakcjasądunategotypudziałaniamiałabyćwyrazemspecjalnejmisjisądówdlanieletnich,związanej
zratowaniemmłodychludzi.Zob.B.Stańdo-Kawecka,Prawokarnenieletnich…,s.35.
35
